Toon items op tag: Erwin Boom

Volgens recente berichtgeving is er een acuut financieel probleem bij de BV Campus Vastgoed Greenport Venlo. Deze BV werd in 2010 als Exploitatiemaatschappij Villa Flora BV opgericht, ter voorbereiding op de Floriade Venlo. Er is nu blijkbaar sprake van een dreigend bankroet. Ook de Brightlands Campus Greenport Venlo kampt met problemen. In totaal zijn tientallen miljoenen nodig.

We beperken ons echter tot de BV Campus Vastgoed Greenport Venlo en de benodigde € 6,7 miljoen. Aandeelhouders zijn de provincie Limburg met 76% en de gemeente Venlo met 24%.

Een aantal zaken zijn opmerkelijk als je iets verder terugkijkt. Dan zien we namelijk een aantal patronen. Hoe geschiedenis zich herhaald. In 2009 waren er namelijk al twijfels over de investering in Villa Flora, zo meldde OmroepVenlo. Destijds verantwoordelijke wethouders waren Mark Verheijen en Twan Beurskens, beiden VVD. Het gebouw zou echter ‘toonaangevend worden op het gebied van cradle to cradle’ en zelfs 'een zeer verantwoorde investering' zijn.

Mark Verheijen is recent gestopt als raadslid in Venlo (na gedeputeerde en tweede kamerlid te zijn geweest). Twan Beurskens werd in 2012 gedeputeerde (portefeuillehouder campusontwikkeling) en is sinds 2018 terug op het oude nest als gemeentesecretaris/algemeen directeur. In 2012 werd hij als wethouder opgevolgd door Stephan Satijn, eveneens VVD. Ook hij kreeg campusontwikkeling in portefeuille.

Het is opmerkelijk hoe een vervlechting van personen zich door de jaren heen in zo’n dossier ontwikkeld. Daarbij is het aannemelijk dat vanwege deze vervlechting dezelfde verantwoordelijken elkaar niet zullen bijten, en mogelijk ook niet meer objectief naar zo'n dossier kunnen kijken en naar kunnen handelen. Juist vanwege de jarenlange betrokkenheid vanuit verschillende functies bij meerdere bestuursorganen.

In 2015 werd i.o.v. de Venlose rekenkamercommissie een onderzoek uitgevoerd door bureau METAFOOR met als onderzoeksperiode 2009 t/m 2014. De voor het onderzoek geïnterviewde personen:

Stephan Satijn - Wethouder
Jos Teeuwen - Wethouder
Friederike Roetering - Concern Controller
Serge van Dellen - Directeur Villa Flora BV
Stef Kuijpers - Hoofd Ontwikkelbedrijf en accounthouder
René van Loon - Hoofd Ruimte en Economie en Ruimtelijke Ontwikkeling
Huib Pelser - Accountmanager afdeling Ruimte en Economie

Zonder uitvoerig op het rapport in te gaan citeren we uit de inleiding:

‘De raad van de gemeente Venlo maakt zich zorgen als het gaat om de sturing en beheersing van Villa Flora en de informatieverstrekking over dit project aan de raad.

Als gevolg hiervan bij de raad is de vraag gerezen of – en in hoeverre – de oorspronkelijke doelstellingen ten aanzien van Villa Flora nog gerealiseerd kunnen worden en in hoeverre de gemeente Venlo en regiogemeenten extra c.q. onaanvaardbare risico’s lopen.

Het onderzoek heeft zich gericht op de gemeente Venlo en de verbonden partij “Exploitatiemaatschappij Villa Flora B.V.”

Algemene conclusie:

‘De rekenkamercommissie vindt de zorgen van de raad terecht. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat de kaderstellende en controlerende rol van de raad op het gebied van Villa Flora niet adequaat kan worden ingevuld, oorzaak daarvan is voornamelijk dat de informatievoorziening van onvoldoende kwaliteit is. Tevens dient te worden opgemerkt dat de raad hier geen actieve houding in aanneemt.’

Van de vervolgens 17 uitgewerkte conclusies lichten we er 5 uit:

7. Na een aantal jaren het gebouw Villa Flora te hebben geëxploiteerd is duidelijk dat de exploitatie van Villa Flora met de huidige kostenstructuur en leegstand structureel verlieslatend is. De oplopende verliezen hebben, naast aanvullende investeringen, geleid tot een niet voorziene, aanvullende financieringsbehoefte. De gemeente Venlo heeft door een aanvullende financiering van € 3,1 miljoen, aan Villa Flora B.V., in deze behoefte voorzien. Indien de exploitatieverliezen aanhouden is aanvullende financiering nodig.

8. Het gehele project Villa Flora kenmerkt zich door planningsoptimisme. Resultaten worden gebaseerd op positieve aannames. In de rapportages kijkt men optimistisch naar de toekomst terwijl de dagelijkse gang van zaken en resultaten uit het verleden daar geen aanleiding voor geven. Door dit planningsoptimisme wordt de raad door het college niet adequaat geïnformeerd

10. Het werkelijke financiële resultaat van Villa Flora B.V. is per 1 januari 2014 slechter dan de oorspronkelijke aannames en begroting zoals opgenomen in de Business case 2010 en de herziene Business case van 2013. De raad wordt hierover niet tijdig geïnformeerd.

13. Door de oplopende exploitatieverliezen en de verwachte lagere verkoopopbrengst van de Villa Flora bestaat het risico dat de aflossingsverplichtingen richting ASN-bank en de gemeente Venlo niet bekostigd kunnen worden uit de verkoopwaarde van het gebouw Villa Flora. Dit betekent dat een eventueel tekort naar rato voor rekening zou kunnen komen voor de gemeente Venlo en de regiogemeenten.

14. De informatievoorziening rondom Villa Flora is niet adequaat georganiseerd. Het ontbreekt aan handvatten om goed toezicht te houden op de verbonden partij. Zo zijn er geen prestatie indicatoren benoemd om direct te weten wat de stand van zaken is en wordt geen begroting overlegd waarmee inzicht wordt gegeven in toekomstige ontwikkelingen. Ook wordt de raad op een laat tijdstip geïnformeerd over de gang van zaken rondom Villa Flora. Zo was het reeds eind 2012 duidelijk dat er over het verlengde boekjaar 2011 een aanzienlijk verlies was geleden en dat er zorgen waren over de continuïteit van de Villa Flora B.V. Pas in mei 2013 wordt de raad hier over geïnformeerd.

Aanvullende financiering. Planningsoptimisme. Positieve aannames. Oplopende exploitatieverliezen. Geen tijdige en adequate informatievoorziening. Conclusies die destijds verantwoordelijk wethouder Stephan Satijn werden aangerekend. ‘Dit had allemaal veel beter gekund’, stelde hij nog tegenover een kritische raad. Geen echt onverwacht nieuws dus, eerder meer van hetzelfde. Enig verschil is dat het nu gaat om gedeputeerde Stephan Satijn.

Bestuurders en commissarissen
We zien dus hier dat het telkens veelal dezelfde politiek verantwoordelijken zijn die dit dossier hebben bepaald en dat deels nog steeds doen. Dat geldt ook voor een aantal aangestelde bestuurders en commissarissen bij de Villa Flora BV.

Leon Frissen
Zo werd oud-tweede kamerlid, oud-burgemeester en oud-gouverneur Leon Frissen (CDA) in 2017 commissaris bij deze BV en is dat blijkbaar nog. Tegelijkertijd werd hij commissaris bij de BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo waar hij echter per 31 december 2021 uit functie trad.

Voor verdere informatie over de nevenfuncties van Leon Frissen verwijzen we naar de recente publicatie De Vriendenreünie van Joep Dohmen en Paul van der Steen. Daarin opgemerkte patronen van het jarenlang elkaar opdrachten en baantjes toespelen is immers niet beperkt tot Zuid- en Midden-Limburg.

Ruud van Heugten
Oud-wethouder in de gemeente Helmond, oud-tweede kamerlid en oud-gedeputeerde voor het CDA in Noord-Brabant Ruud van Heugten werd op 1 januari 2016 benoemd tot bestuurder bij de BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo. Bij de naamswijziging in 2017 van Exploitatiemaatschappij Villa Flora BV naar Campus Vastgoed Greenport Venlo BV werd hij ook daar tot bestuurder benoemd. Daar stapte hij echter in februari 2022 op. Een nieuwe bestuurder – tevens algemeen directeur van de Brightlands Campus Greenport Venlo – werd aangesteld. Ook toen werd weer duidelijk dat er forse verliezen waren door hoge onderhoudskosten en leegstand.

Ten tijde van zijn wethouderschap in Helmond werkte Programmamanager Twan Beurskens (2001 t/m 2006) onder Ruud van Heugten (2002 t/m 2006). In 2016 stemde gedeputeerde Twan Beurskens namens toekomstig aandeelhouder de provincie Limburg weer in met de benoeming van Ruud van Heugten bij de Exploitatiemaatschappij Villa Flora BV / BV Campus Vastgoed Greenport Venlo.

Sinds eind 2020 is Ruud van Heugten ook bestuurder bij ‘familiebedrijf' Ortessa Groep BV in Eindhoven, waar weer vijf bedrijven onder hangen, allemaal actief in de afvalbranche in Limburg, Brabant en België.

Rondo Afvalbeheer BV
Van Kaathoven BV
Valor BV
Veyzle BV
Lammertyn.net

Hier is vast en zeker geen sprake van enige (schijn van) belangenverstrengeling. Lobbyen binnen Greenport Venlo zal toch wel taboe zijn?

Serge van Dellen
Bij de naamswijziging van Exploitatiemaatschappij Villa Flora BV naar BV Campus Vastgoed Greenport BV in 2017 stapte – vanaf 2013 – destijds bestuurder Serge van Dellen op. Serge van Dellen was eerder Afdelingshoofd van het Ontwikkelbedrijf van de gemeente Venlo. Twan Beurskens benoemde kort na zijn aantreden als directeur/gemeentesecretaris in 2018 Serge van Dellen weer tot Programmamanager Ruimtelijke Ontwikkeling bij de gemeente Venlo.

Archivering
Eind 2020 ondertekende gemandateerd gemeentesecretaris/algemeen directeur Twan Beurskens samen met de gemeentearchivaris een Verklaring van vernietiging betreffende archiefbescheiden van de gemeente Venlo en de voormalige gemeente Arcen en Velden, op grond van Artikel 8 van het Archiefbesluit en de selectielijsten.

Daarbij werden o.a. de administratie en facturen van de Exploitatiemaatschappij Villa Flora BV uit de periode 2011-2012 vernietigd, juist de periode dat hij als wethouder medeverantwoordelijk was. Er zal vast en zeker niets interessants bij hebben gezeten.




Gezien bovenstaande summiere schets kan wel al worden geconcludeerd dat er geen sprake is van een incidentele maar van een structurele betrokkenheid en mogelijke (schijn van) belangenverstrengeling van telkens dezelfde politiek en bestuurlijk verantwoordelijken. Die bijten elkaar niet. Helpen doen ze elkaar wel. Nog een behoorlijk aantal jaren wachten, dan kan ook de rest van de administratie en de facturen door de shredder. Wie weet wie er dan op de verantwoordelijke stoel zit? Op dit moment is dat m.b.t. de campusontwikkeling in Venlo wethouder Erwin Boom.

Heeft iemand – laat staan de gemeenteraad en provinciale staten – nog zicht op alle investeringen en verstrekte subsidies sinds de oprichting? Is er iets verbeterd sinds het rapport van de Rekenkamercommissie? Is er zicht op benoemingen, inhuur en aanbestedingen vanuit de BV? Dan hebben we het nog niet eens gehad over het grotere Greenport Venlo en de talloze andere partijen die daarbij betrokken zijn.

Agelopen dinsdag dienden vier partijen uit de gemeenteraad van Horst aan de Maas - Hart voor Horst aan de Maas, VVD, BVNL en Perspectief Horst aan de Maas - een motie in met het volgende verzoek aan het college van B&W:

Dat is klare taal, en zal het college bij voldoende steun moeten opvolgen, op welke manier dan ook. Wat volgde was echter een beschamende vertoning van een pruttelende burgemeester met richtingloze uitleg. Transparant onderzoek naar de al sinds 2019 slepende kwestie Californië BV en de rol van Ontwikkelbedrijf Greenport daarbij, wordt telkens getraineerd en gedwarsboomd waardoor de raad zijn controlerende taak niet ten volle te laten uitvoeren. De raad (en de Staten in dit geval) dient altijd tijdig, correct en volledig te worden geïnformeerd. Dat dit stelselmatig niet door de aandeelhouders van BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo is gebeurd (gemeente Horst aan de Maas, Venlo, Venray en de provincie Limburg), is al uit gelekte documenten bekend.

VT verplaatst deze kwestie naar de gemeente Venlo. Immers zijn daar de laatste tijd, na een zeer lange stilte, ook de nodige vragen aan het college gesteld. Het balletje is gaan rollen met de dubieuze gronddeals in Californië, maar inmiddels onomkeerbaar overgeslagen naar de BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo. Sinds 2018 is Erwin Boom (PvdA) portefeuillehouder. Kort voor de installatie van Erwin Boom werd Twan Beurskens (VVD) algemeen directeur / secretaris, als wethouder in Venlo én gedeputeerde bij de provincie Limburg jarenlang zelf verantwoordelijk voor Greenport.

Sinds 2021 is Stephan Satijn (VVD) als gedeputeerde portefeuillehouder, na van 2011 tot 2018 als voorganger van Erwin Boom eveneens verantwoordelijk te zijn geweest voor Ontwikkelbedrijf Greenport. Hoewel de gronddeals bij Californië van ná het vertrek van Stephan Satijn als wethouder en Twan Beurskens als gedeputeerde zijn, is de vraag wat er nog allemaal boven water komt uit de tijd dat zij als bestuurders daar wel verantwoordelijk voor waren, en de betrokkenheid op dit moment vanuit hun huidige functies. Het maakt de (schijn van) belangenverstrengeling er niet minder om, zeker niet gezien de alsmaar trainerende houding bij het verstrekken van documenten.

Zijn bij de aanstelling van Twan Beurskens in 2018 en Stephan Satijn in 2021 afspraken gemaakt hierover? Wordt daar ook toezicht op gehouden en door wie? Als secretaris is Twan Beurskens de hoogste ambtenaar en schakel tussen de ambtelijke organisatie en het college, en stuurt dus voor een groot gedeelte de informatiestroom aan. Is hij in de gelegenheid om dossiers aan te sturen waar hij in het verleden zelf verantwoordelijk voor was? Of zijn VVD-maatje Stephan Satijn op dit moment uit de wind te houden? Inmiddels is in elk geval duidelijk dat Ontwikkelbedrijf Greenport zich tot net zo’n beerput ontwikkelt als Californië, alleen groter met tientallen miljoenen euro’s aan subsidies, leningen en dito gronddeals.

Wat wist wethouder Erwin Boom en wanneer?
Uit inmiddels gelekte vergadernotulen van Ontwikkelbedrijf Greenport blijkt dat in mei 2021 door wethouder Rudy Tegels van de gemeente Horst aan de Maas vragen werden gesteld over de gronddeals bij Californië BV uit 2019 en 2020. In die vergadering werd ook gemeld dat kort daarvoor door de aandeelhouders van Californië BV (waaronder Ontwikkelbedrijf Greenport) décharge werd verleend over 2020 aan de eind 2022 opgestapte directeur en Raad van Commissarissen van Californië BV. Aanleiding: evaluatie van de betreffende gronddeals.

De aandeelhouders van Ontwikkelbedrijf Greenport BV (Horst aan de Maas, Venlo, Venray en de provincie Limburg) verleenden in dezelfde vergadering weer décharge over 2020 aan de eind 2023 voortijdig ontslagen directeur (en voormalig gedeputeerde) Ruud van Heugten (CDA). De Raad van Commissarissen stapte kort daarna op.

De vragen uit 2021 lijken mosterd na de maaltijd, want uit interne e-mails blijkt dat meerdere wethouders in Horst aan de Maas al sinds augustus 2019 afwisten van de gronddeals met het eigen bedrijf van directeur Lodewijk Burghout. Dit i.v.m. het aanvragen van vergunningen door Lodewijk Burghout, die nog tot mei 2021 directeur van Californië BV bleef. Een van die wethouders én portefeuillehouder was Bob Vostermans (CDA), sinds 2020 burgemeester van de gemeente Beesel. In de verkoopovereenkomst van 24 december 2019 werd zelfs opgenomen dat er sprake was van een tegenstrijdig belang tussen de verkoper en haar directeur.

Notulen Algemene Vergadering van Aandeelhouders BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo d.d. 19 Mei 2021:


Wethouder Erwin Boom wist dus al sinds 19 mei 2021 over de gronddeals bij Californië en de mogelijk daaruit voortvloeiende integriteitsproblemen, of ‘ruis in de toekomst’ zoals wethouder Rudy Tegels dat eufemistisch noemde. Die ‘ruis in de toekomst’ is inmiddels omgeslagen in een tweetal afgeronde maar nog steeds geheime onderzoeken en zeker nog een tweetal lopende, waaronder door de gemeente Horst aan de Maas en het OM. En het einde is nog lang niet in zicht, zeker gezien alle niet-integere vertragingstactieken toegepast door de aandeelhouders.

Raadsinformatiebrief
Kort na de aandeelhoudersvergadering publiceerde het college van B&W Venlo een Raadsinformatiebrief. In RIB 106 van 27 juli 2021 (programma Welvarend Venlo) informeerde portefeuillehouder Erwin Boom (PvdA) de raad over de Aandeelhoudersvergaderingen van BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo d.d. 19 mei 2021 en BV Campus Vastgoed Greenport Venlo d.d. 25 juni 2021:

De RIB werd weer, zoals gebruikelijk, mede ondertekend door secretaris Twan Beurskens (VVD). Buiten de volgende passage over Californië geen enkel woord over de besproken gronddeals en (schijn van) belangenverstrengeling:

Zo transparant als wethouder Erwin Boom zich in de aandeelhoudersvergadering voordeed was hij richting de raad dus zelf niet. Heeft Erwin Boom na die vergadering het college van B&W ingelicht? Zijn de gronddeals en (schijn van) belangenverstrengeling ambtelijk besproken? Is de raad door het college onder geheimhouding geïnformeerd? En is die geheimhouding inmiddels opgeheven door de raad? Geheimhouding is niet bedoeld om oneindig te blijven voortduren, ook niet in Venlo. De raad beslist, dient het college te controleren, te corrigeren, en desnoods in te grijpen. In de politiek geldt namelijk één wet boven alle andere: tijdig, correct en volledig informeren.

Recent werden raadsvragen van EENLokaal, D66 en GroenLinks beantwoord door het college van B&W. Beantwoording art. 44 RvO vragen inzake verkopen grond van Californië BV aan eigen directeur d.d. 9 februari 2024:

Bovenstaand antwoord is meer dan opmerkelijk, gezien e-mails tussen Ontwikkelbedrijf Greenport BV en de aandeelhouders, die kortgeleden door de gemeente Venlo zelf (per ongeluk) werden gepubliceerd, en vervolgens snel weer werden weggehaald. In die (incomplete) e-mail wisseling wordt door directeur-bestuurder Jan Claassen van Californië BV op 19 januari 2024 aan de clustermanager concern van de provincie Limburg, en cc de aandeelhouders van Californië BV én onderzoeker Frans Stibbe van Ivy Advocaten, het volgende gemeld:

Deze e-mail werd met het antwoord van de clustermanager concern van de provincie Limburg vervolgens op 24 januari 2024 (ambtelijk) doorgestuurd naar de aandeelhouders van Ontwikkelbedrijf Greenport BV, waaronder de gemeente Venlo. Naar dezelfde ambtenaar die twee weken later de antwoorden op de vragen van EENLokaal, D66 en GroenLinks opstelde. Deze ambtenaar reageerde op 25 januari 2024 naar alle betrokkenen en verzocht om nadere uitleg:

Directeur-bestuurder Jan Claassen vervolgde zijn betoog in een e-mail op 1 februari 2024, die door interim-directeur Rob Verhoeff van Ontwikkelbedrijf Greenport, met alle aandeelhouders werd gedeeld:

Deze (incomplete) e-mail wisseling speelde zich dus af ruim vóór beantwoording van de vragen aan EENLokaal, D66 en GroenLinks. Leest u het antwoord op vraag 13 nog eens goed. Dit is toch simpelweg cruciale informatie niet verstrekken. Want men kon wel een inschatting geven over het financieel voordeel, ook al was er de nodige discussie en werden nog andere zaken benoemd die de hoogte van het bedrag zouden kunnen beïnvloeden, ook negatief.

Vervolgvragen
De antwoorden van het college van 9 februari jl. leidden weer tot vervolgvragen die op 23 februari jl. werden ingediend. Opmerkelijk: nu met ondersteuning van de PvdA, wethouder Erwin Boom zijn eigen partij. Deze vervolgvragen zijn echter voornamelijk gericht op de houding en handelwijze van het college inzake het tweede afgeronde en nog steeds geheimgehouden onderzoek door Frans Stibbe van Ivy advocaten. Ook de Staten zitten niet stil: de stroom van vragen en ontwijkende antwoorden van GS houdt niet op.

Alle relevante documenten, waaronder de vergadernotulen van Ontwikkelbedrijf Greenport, berusten conform wetgeving o.a. bij het college van B&W in Venlo. Daar is niets geheim aan. Ook de mogelijke appjes van wethouder Erwin Boom, secretaris Twan Beurskens, directeur Ruud van Heugten, gedeputeerde Stephan Satijn en verdere (ambtelijke) betrokkenen. Maar de gemeente Venlo is simpelweg niet het meest integere en transparante bestuursorgaan. Wethouder Erwin Boom weet dit goed van toen hij, nog niet zolang geleden, fractievoorzitter was.

Wat houdt wethouder Erwin Boom en het college achter voor de raad, het publiek en de pers? Wat wist wethouder Erwin Boom en het college exact en wanneer, en wat is daarop ondernomen? Wat was en is ambtelijk bekend en is die kennis gedeeld of achtergehouden? Dit speelde allemaal ver voor, tijdens en kort na het opstappen van het voltallige college van GS Limburg, en tientallen meldingen bij het Meldpunt bestuurscultuur van de provincie Limburg. Het integriteitsbesef en de transparantie zou sindsdien met sprongen moeten zijn toegenomen en proactief moeten zijn uitgewerkt.

Niet dus.

Zelfs een allang uitgevoerd plan en het te volgen protocol wordt nog steeds geheimgehouden. Het onderzoek zelf met onderliggende documenten buiten beschouwing gelaten. RIB 36 d.d. 14 maart 2024:

Update
Een week na voorgaande inzagelegging onder geheimhouding volgde er nog een. RIB 52 d.d. 19 (dagtekening 21) maart 2024: