logo venlo transparant

Displaying items by tag: gemeente venray

Monday, 11 December 2023 10:37

Het beloofde land Californië

Er wordt al een jaar gewacht op vrijgave van het feitenrelaas en het kortgeleden afgeronde onderzoek naar de gronddeals bij Grondexploitatiemaatschappij Californië bv: de verkoop van diverse percelen ver onder de gangbare prijs aan eigen directeur Lodewijk Burghout, geaccordeerd door oud-wethouder, oud-gedeputeerde en Greenportdirecteur Ruud van Heugten (CDA). Wat en wanneer aandeelhouders hebben geweten, met name die verantwoordelijk zijn voor toezicht en handhaving, is grotendeels onbekend. Het feitenrelaas ligt sinds december 2022 bij de provincie Limburg. Advocatenkantoor Drikzwager constateerde belangenverstrengeling.

Na publicaties in NRC en De Limburger schreef GS namens de gemeente Horst aan de Maas, Venlo en Venray, een indringende brief aan Ruud van Heugten, met daarin een waslijst aan opdrachten en vragen. De brief werd ondertekend door Gouverneur Emile Roemer en directeur / secretaris a.i. Tom Schulpen, voormalig directeur onder gedeputeerde Ruud van Heugten bij de provincie Brabant.

Brief aandeelhoudersinstructie 29 november 2022:

Californie Greenport Limburg 1
Californie Greenport Limburg 2

Kernopdracht is de volgende:

Californie Greenport Limburg 3

GS impliceert hier dat ook de eigen rol dient te worden onderzocht. Immers: genoemde gemeenten en provincie zijn zelf indirect aandeelhouders van Californië bv. De provincie zelfs twee keer via de NV LIOF (50%) en BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo (58,6%).

Directeur Lodewijk Burghout vertrok kort na de laatste transactie. Hij werd opgevolgd door Frans van Dijck, die eerder lid was van de Raad van Commissarissen en bovenop de deals zat. Zowel Frans van Dijck als de twee leden van de Raad van Commissarissen, Ko Remijnse en Jan Hulsen, stapten na het feitenrelaas op.

Persverklaring van 20 december 2022:

Californie Greenport Limburg 4

De aangestelde interim-directeur Frank Kessels schakelde na afstemming met de provincie Limburg in maart 2023 advocaat Frans Stibbe van Ivy advocaten in. Het feitenrelaas leverde volgens de aandeelhouders te weinig inzicht op en vrijgave ervan zou beeldvorming negatief beïnvloeden. Dus werd er gekozen voor nieuw onderzoek. Het exacte kader hiervan is niet algemeen bekend.

Afgelopen juni werd het onderzoeksplan en -protocol wel door GS en het college van B&W Venlo onder geheimhouding aan statenleden en raadsleden ter inzage gelegd. GS verstrekte echter ook een notitie van hun advocaten en een intern opgestelde tijdslijn. Venlo deed dat niet. Uitleg werd niet gegeven.

De Limburger meldde op 26 november jl. dat de rol van de aandeelhouders juist niet was onderzocht. Volgens de publicatie behoorde dat niet tot de opdracht. Dat is tegenstrijdig aan wat GS stelde in de eerdere brief aan Ruud van Heugten en wat het college van B&W Venlo in antwoord op vragen van GroenLinks schreef.

Beantwoording Artikel 44 vragen GL d.d. 20 juli 2023:

Californie Greenport Limburg 5
Wat natuurlijk boven water dient te komen is welke (directe en indirecte) aandeelhouders, op welke wijze van wat en wanneer op de hoogte waren en wat vervolgens met die informatie is gedaan. Waarom zijn Staten en gemeenteraden niet tijdig, correct en volledig geïnformeerd? Waarom is niet ingegrepen? Een mogelijk politieke doodzonde bij vier Limburgse bestuursorganen. Het feitenrelaas werd niet openbaar gemaakt, zelfs niet toen het in bezit was van de pers. Woo-verzoeken werden in absolute zin geweigerd, terwijl dat in strijd is met de wet en de uitgedragen nieuwe bestuurscultuur van de provincie Limburg. Er is weinig geleerd en niets veranderd sinds het opstappen van het college van GS in 2021.

Californië bv
Grondexploitatiemaatschappij Californië bv is een klein bedrijf met slechts enkele werknemers c.q. inhuur, opgezet met voornamelijk publieke middelen. Net zoals Greenport en talloze andere gemeenschappelijke (regionale) regelingen. Ambtenaren worden vanuit aandeelhouders (parttime) geplaatst en kosten worden verhaald. Er wordt verantwoording afgelegd, maar echt inzicht en controle is veelal afwezig vanwege de afstand, de gecreëerde complexiteit en de non-transparante houding.

Dit soort constructies zijn ook een beproefd middel om publieke controle middels de Wet Open Overheid (en voorheen de Wet Openbaarheid van bestuur) zoveel mogelijk tegen te gaan als de overheid zelf faalt. Subsidiekranen uit Brussel, Den Haag en Maastricht staan wagenwijd open, elk jaar vloeien miljoenen. Goed voor achterkamertjes, netwerken en inhuur van bevriende adviseurs en interim-managers, die na afloop verdwijnen en ergens anders weer opduiken.

Wat bijna altijd herkenbare patronen zijn in dit soort dossiers (vriendjespolitiek, belangenverstrengeling, fraude, corruptie, incompetent dan wel laakbaar handelen) is het in eerste instantie traineren en blokkeren van informatie als misstanden openbaar worden. Er wordt ingezet op het ‘managen’ van het dossier c.q. het beheersen van de mogelijke negatieve gevolgen, zowel bestuurlijk als in de beeldvorming. Daarmee koopt men tijd om niet te handhaven betrokkenen via de achter- of zijdeur te lozen. Het liefst met een fatsoenlijke regeling zodat ze hun mond houden.

Medewerkers
Wat opvalt aan de medewerkers van Californië bv is dat het een mix is van Limburgers en Brabanders, gedeeltelijk uit het netwerk van Lodewijk Burghout zelf, met vele nevenfuncties bij andere bv’s en projecten, en enkelen die tegelijkertijd voor de gemeente Horst aan de Maas werken. De opgestapte commissarissen zijn zwaargewichten uit het bedrijfsleven met een lange staat van dienst, ook met vele nevenfuncties. Aan kennis en ervaring lag het dus niet.

Lodewijk Burghout
Vanaf 2006 t/m 2021 directeur. Daarnaast sinds 2006 eigenaar van Burghout Projectmanagement bv met talloze nevenfuncties bij andere projecten: 2003-2020 directeur regionale Ontwikkelingsmaatschappij ROM-S in Brabant, 2008-2020 Projectmanager Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij in Brabant, 2016-2022 Projectdirecteur Hydreco GeoMEC bv, alle in Brabant. In een verder verleden van 2000 t/m 2004 Project- en procesmanager gebieds- en vastgoedontwikkeling bij Grontmij.

Frans van Dijck
Lid Raad van Commissarissen van 2019 t/m 2021. Werd directeur na het vertrek van Lodewijk Burghout en stapte na het feitenrelaas in december 2022 alweer op. Lid van de VVD in de gemeente Bergen. Stond in 2022 nog op de kandidatenlijst voor de gemeenteraadsverkiezingen. Vanaf 2012 eigenaar van Frans van Dijck Consultancy bv voor interim-management. Vanaf 2007 ook commissaris en vanaf 2016 voorzitter van de RvC bij ABAB Accountants en adviseurs.

Ko Remijnse
Voormalig directeur Nunhems Zaden / Bayer Group. Eigenaar van Quartz Management bv. Sinds 1 januari 2020 ook commissaris bij Brightlands Campus Greenport Venlo B.V. en sinds 1 januari 2021 commissaris bij B.V. Campus Vastgoed Greenport. Benoemd door GS Limburg tot 2024 met nog talloze andere functies. Mocht in 2018 als voorzitter van de stichting EST Leudal 2018 het Europees schutterstreffen in Leudal organiseren.

Jan Hulsen
Voormalig directeur / eigenaar Oerlemans Foods. Sinds 1984 directeur Kleiberg Beheer bv. Voorzitter Raad van Toezicht stichting Openluchtmuseum De Locht in Horst.

Projectleiders en -managers
De Projectmanager Acquisitie en Verkoop (vanaf 2013) is vanaf 2019 tevens Procesmanager bij de gemeente Horst aan de Maas. Al sinds 1996 is hij directeur van zijn eigen Free Lauch projectmanagement bv. Hij stelde zichzelf op de website van Californië bv voor. Dat interview is inmiddels verdwenen maar nog te achterhalen. Daarbij valt het volgende op:

Californie Greenport Limburg 6

Niet alleen deze Projectmanager is naast zijn werkzaamheden voor Californië bv in dienst bij de gemeente Horst aan de Maas, ook de secretaresse van Californië bv is dat. Zelfs al 25 jaar. In een ook inmiddels verdwenen interview licht ze haar werkzaamheden toe:

Californie Greenport Limburg 7

Haar taken bij Californië bv duiden erop dat zij op directie- en RvC-niveau van alles op de hoogte is geweest, dan wel had kunnen zijn. Daarbij beheerde ze volgens eigen zeggen het archief, waar tijdens het onderzoek van bleek dat vele documenten er niet waren, en het onderzoek daardoor langer duurde. Althans, volgens een mededeling van portefeuillehouder Stephan Satijn (VVD).

De Projectleider Ruimtelijke Ordening was tot 2018 ook Projectmanager locatieontwikkeling bij BMC Advies en had daarnaast meerdere andere functies. Eerder werkzaam voor Grontmij en Arcadis. Zelf zegt ze over haar aanstelling in een interview uit 2013:

Californie Greenport Limburg 8

De Projectleider Realisatie was ook werkzaam voor Arcadis. Daar was hij zelfs al bij Californië betrokken. Sinds 2008 werkzaam bij DGA / De Essentie. Tussentijds werd ook een andere medewerker van De Essentie ingehuurd bij Californië bv.

Bovenstaande voorbeelden zijn niet de enige m.b.t. Californië bv en de gemeente Horst aan de Maas.

Vermoede misstanden
Is al die tijd geen enkel signaal afgegeven of melding gedaan i.v.m. mogelijke misstanden? Niet binnen Californië of Greenport, of bij een van de aandeelhouders? Is daar onderzoek naar gedaan? Binnen de gemeente Horst aan de Maas was men al sinds 2019 van de belangenverstrengeling op de hoogte. De provincie zou ook veel eerder dan de brief aan Ruud van Heugten kennis daarvan hebben. Gezien de vele overleggen en vergaderingen tussen de gemeenten Horst aan de Maas, Venlo en Venray, en de netwerken waarin zowel Lodewijk Burghout als de commissarissen zich bewegen, zal meer dan aannemelijk e.e.a. hierover zijn gecommuniceerd. En als dit inderdaad is gebeurd, hoe is toen door de betrokkenen gehandeld? Er zijn talloze lijntjes tussen Californië, aandeelhouders, werknemers en bedrijven, met dubbele en driedubbele petten.

Daarbij waren in 2021 en 2022 twee meldpunten bestuurscultuur bij de provincie Limburg. Welke zaken zijn daar allemaal onder de aandacht gebracht? Dat is nooit bekend gemaakt. Wel is bekend dat in 2022 door een burger aangifte werd gedaan bij het OM en de programmamanager bestuurscultuur daarvan op de hoogte werd gebracht. Gouverneur Emile Roemer meldde de aangifte zelfs in de afhandelingsbrief aan de melder, maar liet zich daar verder niet over uit.

Media
Het is altijd opvallend dat overheid en politiek meestal pas in actie komen nadat in de media over misstanden is gepubliceerd. Voor Limburg betekent dat vaak NRC of De Limburger. Maar ook daar geldt dat meer niet dan wel wordt onderzocht en uiteindelijk wordt gepubliceerd. Er blijft veel liggen. De politiek zelf ontvangt natuurlijk geen signalen of meldingen, anders werden die wel aangekaart. Toch?

GS
Een ding is zeker, voor een melding over misstanden bent u bij de provincie Limburg aan het verkeerde adres. Gedeputeerde Stephan Satijn is portefeuillehouder (LIOF, Greenport et cetera) en heeft als wethouder in Venlo bewezen niet zuiver te zijn. Het is daarom van een ongekend cynisme dat hij, vanwege zijn portefeuille bedrijfsvoering, personeel en organisatie, ook verantwoordelijk is voor het organiseren van tegenwicht en tegenspraak in het kader van een gewenste nieuwe bestuurscultuur.

Maar ook gedeputeerde Léon Faassen (BBB) heeft wat uit te leggen. Van 2014 t/m 2022 was hij voorzitter van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB), aandeelhouder van Californië bv. Hoewel geen portefeuillehouder, is hij bestuurlijk wel medeverantwoordelijk.

Californie Greenport Limburg 9

Léon Faassen ondertekende in 2021 als voorzitter van de LLTB mede de zienswijze inzake het ontwerp-weigeringsbesluit Californië V, gericht aan het Ministerie van EZK. Na enkele lichte aardbevingen in 2018 in de nabijheid van de installatie werd de winning van aardwarmte stilgelegd, met als gevolg dat Californië Lipzig Gielen Geothermie bv in 2020 failliet ging, een miljoenenschuld achterlatend. Een van de betrokken van het eerste uur en degene die het persbericht over het faillissement schreef was Lodewijk Burghout.

Het Ministerie van EZK is via de NV LIOF (50%) ook aandeelhouder van Californië bv. Gaat er vanuit het rijk ook nog een onderzoek komen, of loopt dat al stilletjes op de achtergrond? Horst aan de Maas is de enige gemeente die tot nu toe besloot een onderzoek op te starten en de eigen rol te onderzoeken. Venlo - zoals gebruikelijk - en Venray blijven achter. En over hoe onderzoeken worden uitgekleed en conclusies worden afgezwakt, weet u inmiddels alles van.

Californië, het beloofde land, blijkt uiteindelijk een olievlek. Het logische gevolg van een fossiele bestuurscultuur.

Published in Analyse

Agelopen dinsdag dienden vier partijen uit de gemeenteraad van Horst aan de Maas - Hart voor Horst aan de Maas, VVD, BVNL en Perspectief Horst aan de Maas - een motie in met het volgende verzoek aan het college van B&W:

Pseudo Transparantie 1

Dat is klare taal, en zal het college bij voldoende steun moeten opvolgen, op welke manier dan ook. Wat volgde was echter een beschamende vertoning van een pruttelende burgemeester met richtingloze uitleg. Transparant onderzoek naar de al sinds 2019 slepende kwestie Californië BV en de rol van Ontwikkelbedrijf Greenport daarbij, wordt telkens getraineerd en gedwarsboomd waardoor de raad zijn controlerende taak niet ten volle te laten uitvoeren. De raad (en de Staten in dit geval) dient altijd tijdig, correct en volledig te worden geïnformeerd. Dat dit stelselmatig niet door de aandeelhouders van BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo is gebeurd (gemeente Horst aan de Maas, Venlo, Venray en de provincie Limburg), is al uit gelekte documenten bekend.

VT verplaatst deze kwestie naar de gemeente Venlo. Immers zijn daar de laatste tijd, na een zeer lange stilte, ook de nodige vragen aan het college gesteld. Het balletje is gaan rollen met de dubieuze gronddeals in Californië, maar inmiddels onomkeerbaar overgeslagen naar de BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo. Sinds 2018 is Erwin Boom (PvdA) portefeuillehouder. Kort voor de installatie van Erwin Boom werd Twan Beurskens (VVD) algemeen directeur / secretaris, als wethouder in Venlo én gedeputeerde bij de provincie Limburg jarenlang zelf verantwoordelijk voor Greenport.

Sinds 2021 is Stephan Satijn (VVD) als gedeputeerde portefeuillehouder, na van 2011 tot 2018 als voorganger van Erwin Boom eveneens verantwoordelijk te zijn geweest voor Ontwikkelbedrijf Greenport. Hoewel de gronddeals bij Californië van ná het vertrek van Stephan Satijn als wethouder en Twan Beurskens als gedeputeerde zijn, is de vraag wat er nog allemaal boven water komt uit de tijd dat zij als bestuurders daar wel verantwoordelijk voor waren, en de betrokkenheid op dit moment vanuit hun huidige functies. Het maakt de (schijn van) belangenverstrengeling er niet minder om, zeker niet gezien de alsmaar trainerende houding bij het verstrekken van documenten.

Zijn bij de aanstelling van Twan Beurskens in 2018 en Stephan Satijn in 2021 afspraken gemaakt hierover? Wordt daar ook toezicht op gehouden en door wie? Als secretaris is Twan Beurskens de hoogste ambtenaar en schakel tussen de ambtelijke organisatie en het college, en stuurt dus voor een groot gedeelte de informatiestroom aan. Is hij in de gelegenheid om dossiers aan te sturen waar hij in het verleden zelf verantwoordelijk voor was? Of zijn VVD-maatje Stephan Satijn op dit moment uit de wind te houden? Inmiddels is in elk geval duidelijk dat Ontwikkelbedrijf Greenport zich tot net zo’n beerput ontwikkelt als Californië, alleen groter met tientallen miljoenen euro’s aan subsidies, leningen en dito gronddeals.

Wat wist wethouder Erwin Boom en wanneer?
Uit inmiddels gelekte vergadernotulen van Ontwikkelbedrijf Greenport blijkt dat in mei 2021 door wethouder Rudy Tegels van de gemeente Horst aan de Maas vragen werden gesteld over de gronddeals bij Californië BV uit 2019 en 2020. In die vergadering werd ook gemeld dat kort daarvoor door de aandeelhouders van Californië BV (waaronder Ontwikkelbedrijf Greenport) décharge werd verleend over 2020 aan de eind 2022 opgestapte directeur en Raad van Commissarissen van Californië BV. Aanleiding: evaluatie van de betreffende gronddeals.

De aandeelhouders van Ontwikkelbedrijf Greenport BV (Horst aan de Maas, Venlo, Venray en de provincie Limburg) verleenden in dezelfde vergadering weer décharge over 2020 aan de eind 2023 voortijdig ontslagen directeur (en voormalig gedeputeerde) Ruud van Heugten (CDA). De Raad van Commissarissen stapte kort daarna op.

De vragen uit 2021 lijken mosterd na de maaltijd, want uit interne e-mails blijkt dat meerdere wethouders in Horst aan de Maas al sinds augustus 2019 afwisten van de gronddeals met het eigen bedrijf van directeur Lodewijk Burghout. Dit i.v.m. het aanvragen van vergunningen door Lodewijk Burghout, die nog tot mei 2021 directeur van Californië BV bleef. Een van die wethouders én portefeuillehouder was Bob Vostermans (CDA), sinds 2020 burgemeester van de gemeente Beesel. In de verkoopovereenkomst van 24 december 2019 werd zelfs opgenomen dat er sprake was van een tegenstrijdig belang tussen de verkoper en haar directeur.

Notulen Algemene Vergadering van Aandeelhouders BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo d.d. 19 Mei 2021:

Pseudo transparantie 2

Wethouder Erwin Boom wist dus al sinds 19 mei 2021 over de gronddeals bij Californië en de mogelijk daaruit voortvloeiende integriteitsproblemen, of ‘ruis in de toekomst’ zoals wethouder Rudy Tegels dat eufemistisch noemde. Die ‘ruis in de toekomst’ is inmiddels omgeslagen in een tweetal afgeronde maar nog steeds geheime onderzoeken en zeker nog een tweetal lopende, waaronder door de gemeente Horst aan de Maas en het OM. En het einde is nog lang niet in zicht, zeker gezien alle niet-integere vertragingstactieken toegepast door de aandeelhouders.

Raadsinformatiebrief
Kort na de aandeelhoudersvergadering publiceerde het college van B&W Venlo een Raadsinformatiebrief. In RIB 106 van 27 juli 2021 (programma Welvarend Venlo) informeerde portefeuillehouder Erwin Boom (PvdA) de raad over de Aandeelhoudersvergaderingen van BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo d.d. 19 mei 2021 en BV Campus Vastgoed Greenport Venlo d.d. 25 juni 2021:

Pseudo Transparantie 3

De RIB werd weer, zoals gebruikelijk, mede ondertekend door secretaris Twan Beurskens (VVD). Buiten de volgende passage over Californië geen enkel woord over de besproken gronddeals en (schijn van) belangenverstrengeling:

Pseudo Transparantie 4

Zo transparant als wethouder Erwin Boom zich in de aandeelhoudersvergadering voordeed was hij richting de raad dus zelf niet. Heeft Erwin Boom na die vergadering het college van B&W ingelicht? Zijn de gronddeals en (schijn van) belangenverstrengeling ambtelijk besproken? Is de raad door het college onder geheimhouding geïnformeerd? En is die geheimhouding inmiddels opgeheven door de raad? Geheimhouding is niet bedoeld om oneindig te blijven voortduren, ook niet in Venlo. De raad beslist, dient het college te controleren, te corrigeren, en desnoods in te grijpen. In de politiek geldt namelijk één wet boven alle andere: tijdig, correct en volledig informeren.

Recent werden raadsvragen van EENLokaal, D66 en GroenLinks beantwoord door het college van B&W. Beantwoording art. 44 RvO vragen inzake verkopen grond van Californië BV aan eigen directeur d.d. 9 februari 2024:

Pseudo Transparantie 5Pseudo Transparantie 6

Bovenstaand antwoord is meer dan opmerkelijk, gezien e-mails tussen Ontwikkelbedrijf Greenport BV en de aandeelhouders, die kortgeleden door de gemeente Venlo zelf (per ongeluk) werden gepubliceerd, en vervolgens snel weer werden weggehaald. In die (incomplete) e-mail wisseling wordt door directeur-bestuurder Jan Claassen van Californië BV op 19 januari 2024 aan de clustermanager concern van de provincie Limburg, en cc de aandeelhouders van Californië BV én onderzoeker Frans Stibbe van Ivy Advocaten, het volgende gemeld:

Pseudo Transparantie 7

Deze e-mail werd met het antwoord van de clustermanager concern van de provincie Limburg vervolgens op 24 januari 2024 (ambtelijk) doorgestuurd naar de aandeelhouders van Ontwikkelbedrijf Greenport BV, waaronder de gemeente Venlo. Naar dezelfde ambtenaar die twee weken later de antwoorden op de vragen van EENLokaal, D66 en GroenLinks opstelde. Deze ambtenaar reageerde op 25 januari 2024 naar alle betrokkenen en verzocht om nadere uitleg:

Pseudo Transparantie 8

Directeur-bestuurder Jan Claassen vervolgde zijn betoog in een e-mail op 1 februari 2024, die door interim-directeur Rob Verhoeff van Ontwikkelbedrijf Greenport, met alle aandeelhouders werd gedeeld:

Pseudo Transparantie 11

Deze (incomplete) e-mail wisseling speelde zich dus af ruim vóór beantwoording van de vragen aan EENLokaal, D66 en GroenLinks. Leest u het antwoord op vraag 13 nog eens goed. Dit is toch simpelweg cruciale informatie niet verstrekken. Want men kon wel een inschatting geven over het financieel voordeel, ook al was er de nodige discussie en werden nog andere zaken benoemd die de hoogte van het bedrag zouden kunnen beïnvloeden, ook negatief.

Vervolgvragen
De antwoorden van het college van 9 februari jl. leidden weer tot vervolgvragen die op 23 februari jl. werden ingediend. Opmerkelijk: nu met ondersteuning van de PvdA, wethouder Erwin Boom zijn eigen partij. Deze vervolgvragen zijn echter voornamelijk gericht op de houding en handelwijze van het college inzake het tweede afgeronde en nog steeds geheimgehouden onderzoek door Frans Stibbe van Ivy advocaten. Ook de Staten zitten niet stil: de stroom van vragen en ontwijkende antwoorden van GS houdt niet op.

Alle relevante documenten, waaronder de vergadernotulen van Ontwikkelbedrijf Greenport, berusten conform wetgeving o.a. bij het college van B&W in Venlo. Daar is niets geheim aan. Ook de mogelijke appjes van wethouder Erwin Boom, secretaris Twan Beurskens, directeur Ruud van Heugten, gedeputeerde Stephan Satijn en verdere (ambtelijke) betrokkenen. Maar de gemeente Venlo is simpelweg niet het meest integere en transparante bestuursorgaan. Wethouder Erwin Boom weet dit goed van toen hij, nog niet zolang geleden, fractievoorzitter was.

Wat houdt wethouder Erwin Boom en het college achter voor de raad, het publiek en de pers? Wat wist wethouder Erwin Boom en het college exact en wanneer, en wat is daarop ondernomen? Wat was en is ambtelijk bekend en is die kennis gedeeld of achtergehouden? Dit speelde allemaal ver voor, tijdens en kort na het opstappen van het voltallige college van GS Limburg, en tientallen meldingen bij het Meldpunt bestuurscultuur van de provincie Limburg. Het integriteitsbesef en de transparantie zou sindsdien met sprongen moeten zijn toegenomen en proactief moeten zijn uitgewerkt.

Niet dus.

Zelfs een allang uitgevoerd plan en het te volgen protocol wordt nog steeds geheimgehouden. Het onderzoek zelf met onderliggende documenten buiten beschouwing gelaten. RIB 36 d.d. 14 maart 2024:

Pseudo Transparantie 9Pseudo Transparantie 10

Update
Een week na voorgaande inzagelegging onder geheimhouding volgde er nog een. RIB 52 d.d. 19 (dagtekening 21) maart 2024:

Pseudo Transparantie 12Pseudo Transparantie 13


Update 3 mei 2024
Antwoorden van GS op vragen van de fractie Lokaal-Limburg bevestigen dat de aandeelhouders van Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo op 19 mei 2021 werden geïnformeerd over de deals van Californië met de eigen directeur. Zover bekend werden Staten en gemeenteraden niet door de colleges geïnformeerd.

Brief antwoord op schriftelijke vragen Lokaal-Limburg inzake Zuidelijke Rekenkamer betreffende Californië BV d.d. 3 mei 2024:

Pseudo Transparantie 14

Published in Analyse
Friday, 11 March 2022 09:49

Hubert Bruls en Assista Juristen I

Hubert Bruls huurde in de periode 2008 t/m 2009 als burgemeester van Venlo meermaals het bedrijf van een jeugdvriend, studiegenoot, oud-collega en partijgenoot in: Assista Juristen bv uit Den Bosch. Bij één opdracht deed Hubert Bruls dat zelfs persoonlijk, enkelvoudig onderhands. Deze opdracht bestond uit twee fases: 1) Opstellen van een onderzoeksplan en 2) Uitvoeren van dit onderzoeksplan.

De kosten voor de eerste fase bedroegen minder dan de drempel voor een meervoudige aanbesteding: € 25.000,-. De kosten voor de tweede fase – die in een later stadium eveneens aan Assista Juristen werd gegund – zijn niet bekend: de gemeente Venlo kan geen facturen of betalingsverzoeken overleggen. Wel is het gezien de inzet van telkens twee medewerkers, de bestede tijd en cumulatieve kosten, zeer goed mogelijk dat er buiten (de schijn van) belangenverstrengeling – en daarmee het schenden van de gedragscode – ook sprake is van het schenden van de aanbestedingsregels.

Voorgaande blijkt uit documenten die na een Wob-verzoek door het college van B&W Venlo zijn verstrekt. Veel informatie in de documenten is echter zwartgelakt, waaronder de bedragen. Verder zijn een aantal documenten niet verstrekt. Het college van B&W sluit ook niet uit dat documenten zijn vernietigd. Welke blijft echter onbekend.

Collegebesluit 1 juni 2021:

Collegebesluit gemeente Venlo 1 juni 2021 Wob

Mede-eigenaar van Assista Juristen is Wim Wetzels. Wim Wetzels liet zich over zijn persoonlijke band met Hubert Bruls interviewen door het Financieel Dagblad (2020) en door De Limburger (2021), net als oud-wethouder en huidig VVD-raadslid Mark Verheijen. Assista Juristen werd in 2010 gewijzigd in Assista Services bv.

Opdrachten Assista Juristen
Januari/februari 2008 – Interim P&O ondersteuning inzake projectsecretariaat t.b.v. Plaatsingsprocedure invoering directiemodel. Ondersteuning tevens door Assista Scriba bv (Venlo).

Maart/april 2008 – Onderzoek conform verordening artikel 213a GW: Grondbeleid met een belangrijke toespitsing op Risicomanagement grondexploitaties. De offerte van Assista Juristen voor deze opdracht is gedateerd 18 april 2008 en gericht aan het team Concernstaf. Van tevoren werd overleg gevoerd met medewerkers van de gemeente Venlo. Portefeuillehouder: VVD-wethouder Mark Verheijen.

Offerte 18 april 2008:

Offerte Assista Juristen gemeente Venlo 18 april 2008

Het directieteam (DT) van de gemeente Venlo stemde op 12 juni 2008 in met de gunning aan Assista Juristen. Opvallend daarbij is dat op dat moment de functie van concerncontroller niet was ingevuld. Dat gebeurde pas kort na de gunning waarvan de verantwoordelijkheid naar de concerncontroller werd geschoven.

DT-voorstel 12 juni 2008:

DT gemeente Venlo Assista Juristen 12 juni 2008 1
DT gemeente Venlo Assista Juristen 12 juni 2008 2


Collegevoorstel voor vergadering B&W 24 juni 2008:

Collegevoorstel gemeente Venlo Assista Juristen 16 juni 2008


Collegebesluit 24 juni 2008:

Collegebesluit gemeente Venlo Assista Juristen 24 juni 2008
Collegebesluit gemeente Venlo Assista Juristen 24 juni 2008 2
Deze opdracht bestond echter uit twee fases: 1) Opstellen van een onderzoeksplan en 2) Uitvoeren van het onderzoeksplan.

Collegebesluit gemeente Venlo Assista Juristen 24 juni 2008 3

De gunning voor het opstellen van het onderzoeksplan werd vervolgens op 26 juni 2008 in een brief van B&W Venlo aan Assista Juristen meegedeeld, en werd persoonlijk door Hubert Bruls ondertekend. Een kopie van de offerte van Assista Juristen van 18 april 2008 werd eveneens op 26 juni 2008 persoonlijk door Hubert Bruls ondertekend, en retour gestuurd naar Assista Juristen. Bij deze opdracht werd de inzet van twee medewerkers vermeld en aangegeven dat de opdracht 2 à 3 weken zou duren.

Offerte Assista Juristen gemeente Venlo 18 april 2008 2

Assista Juristen blijkt echter buiten de aangegeven expertise van alle markten thuis. N.a.v. een onderhoud bij de gemeente Venlo volgde in juli 2008 een offerte inzake lerende organisatie de casus 'overlast jongeren Venlo-Blerick.’ Weer zou het hier gaan om de inhuur van twee (mogelijk dezelfde) medewerkers. De opdracht ging echter aan Assista Juristen voorbij en werd gegund aan een ander bedrijf.

Op 6 februari 2009 stuurde Assista Juristen een offerte m.b.t. de tweede fase van de opdracht: Uitvoering art. 213a onderzoek Ontwikkelbedrijf i.r.t. projectsturing en risicomanagement. De offerte was gericht aan de Afdeling Concernstaf. Op 10 februari 2009 volgde de gunning van deze opdracht. De gunning werd door het Hoofd van de afdeling Staf, bestuur en directie aan Assista Juristen meegedeeld.

Brief gemeente Venlo aan Assista Juristen 10 februari 2009:

Brief gemeente Venlo Assista Juristen 10 februari 2009

De Eindrapportage van deze opdracht werd door Assista Juristen op 12 juni 2009 naar de Afdeling Concernstaf gestuurd en op 25 augustus 2009 vanuit Staf, bestuur en directie ingebracht middels een collegevoorstel. De rapportage werd buiten B&W ook aan de Audit Commissie aangeboden. De raad werd midden november door RIB 2009 / 124 geïnformeerd. Ook de rekenkamer werd op de hoogte gebracht van de resultaten. Portefeuillehouder was nog steeds VVD-wethouder Mark Verheijen.

RIB 2009 / 124:
´In het 4e kwartaal van 2008 hebben wij een onderzoeksbureau opdracht gegeven om de onderzoeksopdracht nader uit te werken. Het onderwerp voor het onderzoek was dermate breed dat een nadere toespitsing ons gewenst leek. De opdracht is uitgevoerd door Assista Juristen te ’s Hertogenbosch. Eind oktober heeft dit bureau een tweetal notities opgeleverd, te weten: een globale foto en onderzoeksrichting en een onderzoeksplan. Deze stukken zijn op 3 februari besproken door ons college. Beide stukken zijn vervolgens besproken in de Audit Commissie. Uw Raad is middels een RIB 2009 – 7 geïnformeerd over de voortgang.

In de eerste helft van 2009 is het onderzoek uitgevoerd. Hiervoor is door ons college eveneens opdracht verstrekt aan eerdergenoemd bureau Assista Juristen.´

Volgens het college van B&W heeft het college dus op 3 februari 2009 over de opdracht vergaderd. Documenten van deze vergadering (agenda, notulen e.d.), de twee notities en documenten van de Audit Commissie zijn echter niet verstrekt. De datum van deze vergadering is opmerkelijk. Zoals eerder aangegeven stuurde Assista Juristen drie dagen later op 6 februari 2009 de tweede offerte naar de afdeling Concernstaf, en stuurde het Hoofd van de afdeling Staf, bestuur en directie vier dagen later op 10 februari 2009 (verzonden 11 februari) de opdrachtbevestiging naar Assista Juristen.

In april 2009 volgde nog een verdere opdracht: het verrichten van nader onderzoek naar het mogelijk uitbesteden en privatiseren van begraafplaatsen. Doorlooptijd van het onderzoek bedroeg 4 à 6 weken. De opdracht werd gegund (Rapport Marktverkenning uitbesteden en privatiseren begraafplaatsen gemeente Venlo, 29 mei 2009).

Gedragscode
Raadsbesluit, Vaststelling gedragscode college gemeente Venlo, 5 november 2004 (2010). De gedragscode voor bestuurlijke integriteit (voor leden van het college) bepaalt onder meer:

3.2. Bij privaat-publieke samenwerkingsrelaties voorkomt het collegelid (de schijn van) bevoordeling in strijd met eerlijke concurrentieverhoudingen.
3.3. Een collegelid, dat familie- of vriendschapsbetrekkingen of anderszins persoonlijke betrekkingen heeft met een aanbieder van diensten aan de gemeente, onthoudt zich van deelname aan de besluitvorming over de betreffende opdracht.
3.4. Een collegelid neemt van een aanbieder van diensten aan de gemeente geen faciliteiten of diensten aan die zijn onafhankelijke positie ten opzichte van de aanbieder kan beïnvloeden.

‘Als in strijd ermee wordt gehandeld, is er sprake van niet-integer gedrag.’
Aldus Prof. dr. JHJ van den Heuvel in het rapport: Niet bij plannen alleen: Het Integriteitsbeleid van de gemeente Venlo doorgelicht. De opdracht hiervoor werd in 2006 door zowel het college van B&W als de raad gegeven en werd in 2007 gepresenteerd, enkele maanden voor de inhuur van Assista Juristen. Onderdeel van het onderzoek: gesprekken met vier raadsleden, zesenveertig (top)ambtenaren, waaronder van de directie, concernstaf, juridische zaken en OR, en drie leden van het college, waaronder Hubert Bruls.

Prof. dr. JHJ van den Heuvel:
‘Belangrijk voor de cultuur van de organisatie is dat het management consequent en consciëntieus tegen integriteitsschendingen optreedt. Bovendien dient het daarover naar de medewerkers te communiceren, zodat duidelijk wordt dat dergelijke gedragingen niet worden getolereerd. Indien tegen aantastingen niet, aarzelend, onduidelijk of halfzacht wordt opgetreden is dat een signaal dat aan integriteit niet al te veel waarde wordt gehecht. Consequentie daarvan is dat onbestraft niet-integer gedrag ander soortgelijk gedrag uitlokt. Tevens bestaat het gevaar dat aanvankelijk kleine overtredingen van integriteitsregels bij het uitblijven van correctie uitgroeien tot grotere schendingen.’

Post Hubert Bruls
Hubert Bruls vertrok in 2012 voor de functie van burgemeester naar Nijmegen. Van 2013 t/m 2015 volgde onder burgemeester Antoin Scholten een doorlopende inhuur van Assista Scriba plaats t.b.v. ondersteuning van het team P&O en het team Inkoop (!). Kosten: € 102.389,79. Het college van B&W kan geen documenten m.b.t. de aanbesteding – aanvragen voor en ingediende offertes – overleggen.

In december 2015 declareerde Assista Juristen bij de gemeente Venlo € 2635,62 t.b.v. ‘verrichte werkzaamheden als extern secretaris c.q. HR-jurist van het in- en uitplaatsingsproces bij DCGV (Greenport).’ In januari 2016 volgde voor dezelfde werkzaamheden nog een declaratie van € 4087,62 waarbij ook CAPRA advocaten was betrokken.

Assista factuur Greenport Venlo

Documenten m.b.t. deze aanbesteding kan het college van B&W ook niet overleggen. Evenmin documenten m.b.t. de inhuur van Wim Wetzels als senior adviseur Rechtspositie en Arbeidsvoorwaarden van maart 2018 t/m mei 2019. Deze inhuur zou volgens het college van B&W niet via genoemde rechtspersonen zijn verlopen. De wijze van inhuur en kosten blijven daarom onbekend.

Ambtenaar Venray / Venlo
Opvallend is verder dat een ambtenaar van de gemeente Venray – en in een later stadium van de gemeente Venlo – tussen 2008 en 2010 bestuurder is geweest bij Assista Juristen en tussen 2009 en 2011 bij Recht en Rede bv, waar ook Wim Wetzels werkzaam was. Specialisaties: arbeids- en ambtenarenrecht en bestuursrecht. Recht en Rede presenteerde zich als een netwerkorganisatie.

De ambtenaar bekleedde bij de gemeente Venray diverse functies, waaronder adviseur P&O en in 2007 en 2008 zelfs directiesecretaris. Opmerkelijk genoeg werd Assista Juristen in 2009 door de gemeente Venray ingehuurd voor parttime advies (max. 20 uur p.w.) bij een FUWA-traject (Functiebeschrijving en -waardering). Kosten: € € 91.373,-.

In diverse adviesnota’s aan het directieteam en aan B&W uit 2010 wordt deze (voormalige) ambtenaar als extern adviseur van Assista Juristen bij het FUWA-traject genoemd. De ambtenaar is later in dienst gegaan bij de gemeente Venlo. Naast zijn functies daar als organisatieadviseur/HR-strateeg en strategisch beleidsadviseur heeft hij al langere tijd een eigen adviesbureau.

Destijds college van B&W
Burgemeester Hubert Bruls CDA - vanaf 2012 burgemeester Nijmegen
Wethouder Twan Beurskens VVD - vanaf 2012 gedeputeerde, vanaf 2018 algemeen directeur / secretaris Venlo
Wethouder Mark Verheijen VVD - vanaf 2011 gedeputeerde, vanaf 2012 t/m 2015 lid tweede kamer, vanaf 2018 raadslid Venlo
Wethouder Ramon Testroote PvdA
Wethouder Herman Janssen PvdA
Wethouder Peter Freij GL
Wethouder Jan Lamers GL

Published in Onderzoek