Displaying items by tag: archiefwet

We kijken nog een keer naar het rapport van Prof. Dr. J.H.J. (Hans) van den Heuvel uit 2007. In het rapport wordt buiten een analyse van de gemeentelijke organisatie ook helder aangegeven wat juist de instrumenten zijn om Integriteit binnen de gemeente Venlo te borgen. Immers, als integriteitsbeleid niet wordt uitgevoerd en er niet op wordt gehandhaafd heb je aan alle goede intenties, rapporten, wetten en regelgeving niets. Dat zagen we al bij de casus Hubert Bruls, kort na het verschijnen van het rapport. ‘U kunt wel zeggen dat dat zo moet en hoort, maar…’

Prof. Dr. Hans van de Heuvel geeft een vrij accurate opsomming van integriteitsmaatregelen en instrumenten die – ook toen al – voorhanden zijn. Daar is buiten wat aanpassingen weinig in veranderd.

Citaat Prof. Dr. Hans van de Heuvel:
‘In het onderzoek staat om praktische redenen de ambtelijke organisatie centraal, al gelden veel voorschriften in en voor de ambtelijke dienst vanzelfsprekend ook voor bestuurders. Om tot een volledig beeld te komen, wordt daarom ook ingegaan op integriteitsmaatregelen voor het college van b&w en op instrumenten die de integriteit van de gemeenteraad (kunnen) waarborgen, want eigenlijk moet er in de praktijk geen onderscheid worden gemaakt tussen integriteitsbeleid voor politici, bestuurders en ambtenaren, dit alles vanuit de gedachte dat slechts een sluitend (samenhangend en geïntegreerd) integriteitsbeleid effectief is en omdat de onkreukbaarheid en geloofwaardigheid van de overheid zich niet tot ambtenaren beperken.’

Prof. Dr. Hans van den Heuvel onderscheid drie sectoren waar integriteitsinstrumenten zich op kunnen richten:

• Structuur van de organisatie
• Organisatiecultuur
• Personeelsbeleid

Daaruit volgen vele gedetailleerde aanbevelingen die vandaag de dag niet zouden misstaan, ook niet na de talloze grootschalige onderzoeken naar misstanden bij de gemeente Venlo, waar met de conclusies tot op heden weer weinig tot niets mee is gedaan. Let wel, het rapport is inmiddels van 15 jaar geleden. ‘U kunt dat wel vinden, maar...’

In het door de juridisch controller opgestelde jaarverslag 2009 (juni 2010) worden de instrumenten die Hans van den Heuvel in zijn rapport uit 2007 benoemde ook weer opgesomd. De juridisch controller is trouwens tot op heden dezelfde persoon en schuift sinds september 2021 ook wekelijks aan bij B&W als bestuurssecretaris.

Gedragsregels / instrumenten
Het merendeel van de (ambtelijke) regels op het gebied van integriteit zijn opgenomen in de Arbeidsvoorwaardenregeling (AGV). Het betreffen dan de volgende regels omtrent:

- de ambtseed
- gebruik van gemeentelijke goederen/ eigendommen
- nevenwerkzaamheden/ nevenfuncties/ financiële belangen
- het aanvaarden van relatiegeschenken en uitnodigingen
- onkostenvergoeding
- vertrouwenspersonen integriteit
- klokkenluiders
- de handelwijze bij het vermoeden van ambtsmisdrijven
- privacyreglement email- en internetgebruik

Bestuurlijk gelden voor het college van burgemeester en wethouders alsmede voor de gemeenteraad ieder een gedragscode.

Het lijken voldoende instrumenten om integriteit te borgen, maar je moet ze natuurlijk wel inzetten. Een verkokerde, naar binnen gerichte bestuurscultuur stelt op termijn andere belangen voorop. Personen die te lang dezelfde functie uitoefenen, niet gecorrigeerd worden (conform gedragsregels/instrumenten), ingehuurde jaknikkers, uit eigen netwerken verzamelde medewerkers. Het gevolg is een stramien van machtsuitoefening, waarbij de bescherming van enkelen, het groepsdenken en het behoud daarvan boven het algemeen belang komt te staan. ‘Wij doen dat zo, omdat wij gewend zijn dat zo te doen…’

Vermoeden van een misstand
Begripsbepaling conform de Arbeidsvoorwaarden van de gemeente Venlo: Een op redelijke gronden gebaseerd vermoeden met betrekking tot de gemeentelijke organisatie waar de medewerker werkzaam is omtrent:

• een strafbaar feit;
• een schending van regelgeving of beleidsregels;
• het misleiden van justitie;
• een gevaar voor de volksgezondheid, de veiligheid of het milieu, of;
• het bewust achterhouden van informatie over deze feiten;

Citaat Prof. Dr. Hans van de Heuvel:
‘De relatie tussen ambtenaar en bestuurder kan een bron van dilemma´s zijn door de tegenstelling tussen professionele waarden en bestuurlijk-politieke aansturing, de spanning tussen ambtelijke loyaliteit aan de bestuurder versus de eigen vakmatige professionaliteit en die tegenover de medewerkers. Zo kunnen vragen of opdrachten van een wethouder bij een ambtenaar tot moeilijke afwegingen leiden in relatie tot de eigen professie en integriteit of de gemeentelijke belangen in hun totaliteit.’

Prof. Dr. Hans van de Heuvel zegt hier iets heel opmerkelijks, je leest er bijna overheen. ‘Zo kunnen vragen of opdrachten van een wethouder bij een ambtenaar tot moeilijke afwegingen leiden…’

Opdrachten (dwingend), niet alleen van wethouders, maar ook van burgemeester en ambtelijk leidinggevenden. Wat bedoelt hij daar precies mee? De relatie leidinggevende en afhankelijke, ondergeschikte ambtenaar waarvan verwacht wordt dat hij loyaal is, kan onder hoogspanning komen te staan als van hem of haar iets wordt verlangd dat tegen de ambtseed, de AGV, en alle andere normen en waarden ingaat. Loyaal zijn (aan een persoon of organisatie) is namelijk zeer zeker niet hetzelfde als integer zijn. Het handelen van de ambtenaar is ook altijd een individuele verantwoordelijkheid.

Laten we eens kijken wat zo’n opdracht van een leidinggevende aan een ondergeschikte ambtenaar kan inhouden. Bijvoorbeeld het – geregeld – achterhouden en vernietigen van documenten. Het onder druk zetten van een ambtenaar om wel of niet iets te doen, is een ambtsmisdrijf en is strafbaar. Het is waarschijnlijk het meest voorkomende ambtsmisdrijf. Zo hou je namelijk middels angstcultuur de controle in stand. En controle op het ambtelijk apparaat is een voorwaarde om persoonlijke en (partij)politieke zaken die aan het algemeen belang ondergeschikt behoren te zijn, voor elkaar te krijgen. Welke ambtenaar wil afgebrand worden als hij dwarsligt? Tegenspraak? Papier en werkelijkheid. Integriteit begint precies daar: de onderlinge verhoudingen en de ruimte elkaar daarover aan te spreken, zonder daarop te worden afgerekend.

Ambtsmisdrijven
Artikel 361 - De ambtenaar of een ander met enige openbare dienst voortdurend of tijdelijk belast persoon, die opzettelijk zaken bestemd om voor de bevoegde macht tot overtuiging of bewijs te dienen, akten, bescheiden of registers, welke hij in zijn bediening onder zich heeft verduistert, vernielt, beschadigt of onbruikbaar maakt, of toelaat dat zij door een ander worden weggemaakt, vernield, beschadigd of onbruikbaar gemaakt, of die ander daarbij als medeplichtige ter zijde staat, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren en zes maanden of geldboete van de vijfde categorie.

Artikel 365 - De ambtenaar die door misbruik van gezag iemand dwingt iets te doen, niet te doen of te dulden, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie.

Archivering
In Venlo is men al jaren dossiers of delen van dossiers kwijt als ze conform de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB en sinds 1 mei de WOO) worden opgevraagd, of als ze deel uitmaken van interne en/of externe onderzoeken. Enige verbetering is daar niet in te bespeuren.

Recente voorbeelden:
- De e-mail account van een vertrokken gemeentesecretaris wordt na het tijdig melden bij juridische zaken en in strijd met de wet tijdens lopende juridische procedures gewist. Dit i.v.m. bewijslast en aansprakelijkheid. Beëindiging van de arbeidsovereenkomst van de gemeentesecretaris vindt pas drie en een halve maand na opstappen plaats (zonder tussentijdse werkzaamheden). De gemeentesecretaris krijgt vervolgens de laptop en telefoon gratis mee naar huis (gegevensdragers van documenten die onder bereik van het WOB-verzoek vallen). De procedures lopen dan nog langere tijd door zonder enige transparantie hierover.

- Functioneringsverslagen van een vertrokken gemeentesecretaris verdwijnen uit het analoge personeelsdossier. Toegang tot zo’n dossier is beperkt tot enkele bevoegde personen. Zulke documenten verdwijnen niet vanzelf.

- De persoonlijke harde schijf en e-mail account van een medewerker van de Concernstaf blijkt te zijn ‘opgeschoond’. Tientallen aantoonbare documenten, waaronder correspondentie en gespreksverslagen met 50 (oud)wethouders, (oud)ambtenaren en andere betrokkenen, worden na een Wob-verzoek niet gevonden. De documenten maken deel uit van een grootschalig extern onderzoek inzake gemelde misstanden.

Dat het hierbij niet meer om incidenten gaat mag duidelijk zijn. Dat er elke keer ook geen alarmbellen afgaan en geen maatregelen worden genomen (waarbij het opvalt dat het elke keer veelal dezelfde betrokken ambtenaren zijn dan wel er kennis van hebben) duidt op een veel fundamenteler probleem.

Citaat Prof. Dr. Hans van den Heuvel:
‘In de bedrijfsvoering moet uitdrukkelijk aandacht worden besteed aan het beheersen van de juridische kwaliteit in de zin van rechtmatigheid, procedures, uitkomsten en prestaties, het handhaven van mandaten en bevoegdheden, risicobeheersing, controle van processen en stukken, checklists, standaarden, dossiervorming, functiescheiding, inkoop en aanbesteding. Bovendien is het voor de juridische positie van de gemeente nodig dat er uniforme regels komen over dossiervorming, vooral elektronische dossiervorming voor het opslaan en bewaren van gegevens, alleen al om in procesdossiers alle relevante stukken aanwezig te hebben. Doorslaggevende factoren daarvoor zijn draagvlak in de organisatie en aansturing van bovenaf.’

Beter is het niet te omschrijven. Gezien bovenstaande voorbeelden is er binnen de organisatie al jaren onvoldoende draagvlak voor juridische kwaliteitszorg en is deze ondergeschikt aan de sturing van bovenaf. Wie, wat, waarom. ‘U gaat daar niet over. Dat gaat alleen ons wat aan…’

Integriteitsfunctionaris / adviseur Integriteit
Bij de gemeente Venlo wordt al jarenlang gesproken over het aanstellen van een Integriteitsfunctionaris. Dat is opmerkelijk, aangezien er vanuit hun functie drie personen verantwoordelijk zijn voor Integriteit binnen de organisatie: de burgemeester (portefeuillehouder Integriteit), de kabinetschef (bestuurlijke Integriteit) en de juridisch controller (ambtelijke Integriteit). En dan is er nog de Commissie Integriteit die dit dient te bevorderen, bestaande uit: de burgemeester, de gemeentesecretaris, de directeur organisatieontwikkeling, de kabinetschef en de juridisch controller. Enkele zelfde personen maakten en maken ook weer deel van uit van de provinciale Stuur- en Werkgroep Integriteit Limburg.

Blijkbaar zijn de personen die voor integriteit behoren te staan al jarenlang niet in staat integriteit binnen de organisatie te borgen en te bewaken. Duidt dat op incompetentie? Of zou de oorzaak daarvan niet gewoon bij de personen zelf liggen? Burgemeester Scholten verklaarde eerder zelf geen sjoege te hebben van integriteit.

Tegen burgemeester Scholten en de juridisch controller werd in 2019 aangifte gedaan vanwege meerdere ambtsmisdrijven. Ambtsmisdrijven trouwens waarbij het college geen enkele sanctie op- of verantwoording over aflegde. De aangifte werd door de burgemeester ook niet gemeld aan de raad. De juridisch controller en juridisch adviseurs kregen meerdere klachten tegen zich ingediend, van meerdere personen. De huidige gemeentesecretaris komt in meerdere dossiers voor waar hij eerder als wethouder verantwoordelijk voor was.

Vacature
Eind 2020 wordt de vacature Integriteitsfunctionaris uitgezet voor 28 uur (solliciteer t/m 25-10-2020). De vacature wordt niet één keer (solliciteer t/m 3-1-2021) maar zelfs twee keer verlengd (sluitingsdatum 17 maart 2021). De opdracht zou middels detachering van 1 april t/m 1 oktober 2021 lopen.



De Integriteitsfunctionaris zou bij het team P&O worden geplaatst, daar waar ook de adviseur Arbeidsvoorwaarden en Rechtspositie onder valt, degene die juist moet toezien op het functioneren van medewerkers en het bijhouden van personeelsdossiers (!). D.w.z. ook zaken m.b.t. plichtsverzuim die kunnen leiden tot strafontslag.

De functie wordt echter niet ingevuld. En niet omdat er wellicht geen geschikte kandidaten zouden zijn, maar omdat er op directieniveau gekibbel is over de invulling van die functie.


Eind 2021 wordt weer een vacature uitgezet. Nu voor een fulltime (36 uur) Adviseur Integriteit, weer geplaatst bij het team P&O (solliciteer t/m 9-1-2022).

De vacature wordt weer niet één keer (solliciteer t/m 21-2-2022) maar twee keer via de Juridische Banenbank verlengd (geplaatst 7 februari 2022, sluit t/m 8 april 2022).

Zo ben je dus bijna twee jaar verder, zonder enige vooruitgang. Het is een beproefde ambtelijke, bestuurlijke en politieke tactiek: in eerste instantie zolang mogelijk negeren, ontwijken, van mening verschillen, prioriteiten stellen (Integriteit is dat dus bij de gemeente Venlo niet) en vervolgens procedures zoveel mogelijk verlengen (juridiseren). Want stel je voor dat je als college of directie zelf op de vingers wordt getikt door de adviseur Integriteit, of erger. ‘U kunt wel zeggen dat dat zo is, maar dat zien wij toch anders (en willen we eigenlijk ook niet)…’

Bestuurscultuur
Het rapport ‘Engelen bestaan niet’ – De Limburgse bestuurscultuur onderzocht’, werd 28 januari 2022 gepresenteerd en leverde een summiere inkijk wat de gemeente Venlo betreft. Onderzoekers Drs. Arno Visser, Drs. Prof. Dr. Paul Frissen en Mr. Kitty Nooy werden bij hun onderzoek ondersteund door bureau Berenschot.

Op het rapport kwam vrijwel onmiddellijk veel inhoudelijke en fundamentele kritiek, o.a. van deskundigen Klaartje Peters (voorzitter van de Venlose rekenkamer), Hans van den Heuvel (inderdaad van het rapport uit 2007) en hoogleraar staatsrecht Paul Bovend'Eert. De commissie-Visser leverde een ‘slecht en schadelijk rapport’, meldde NRC. Klaartje Peters noemde het bij L1 ‘beneden alle peil.’

De eerder door de provincie Limburg ingehuurde Wim Derksen gaf een inkijk hoe het in de praktijk eraan toegaat. Voor ervaringsdeskundigen niets nieuws.

Het rapport van Visser c.s. werd in de Statenvergadering van 1 april besproken en ter kennisgeving aangenomen. Het kon bij publicatie eigenlijk al gelijk de prullenbak in. Een mislukte afleidings- en witwasoperatie. Gouverneur Roemer stelde daarop een nieuw meldpunt in, aangezien er geen recht was gedaan aan de melders en er inhoudelijk geen enkel inzicht was en werd gegeven. Zo ben je wel weer een jaar – en een paar ton lichter – verder.

Van de in totaal 286 meldingen – afkomstig van 144 melders, de commissie ging met slechts 21 melders, veelal ambtenaren, in gesprek – heeft 12% betrekking op de gemeente Venlo. Met de gemeenten Bergen, Eijsden-Margraten en Venray is Venlo daarmee uitschieter. Is dit opgepikt door het college? Door de raad? Door de lokale waakhonden van de democratie? Wil in Venlo iemand überhaupt wel weten wat er is gemeld?

Waarom heeft de gemeente Venlo eigenlijk zelf geen meldpunt waar burgers terecht kunnen en meldingen professioneel en volledig onafhankelijk extern zonder aanzien des persoons worden onderzocht? Dat er in Venlo uit eigen beweging geen kritische vragen over worden gesteld en er geen debat plaatsvindt is tekenend.

'Oude’ en ‘nieuwe’ bestuurscultuur. Maar daar gaat het natuurlijk niet om. Het gaat simpelweg om behoorlijk bestuur zoals in de algemene beginselen (ABBB) beschreven. Basis. Grondhouding. Aansturing.

Over bestuurscultuur is het vanuit het Venlose college doodstil. In het vorige week gepresenteerde Coalitieakkoord staat geen enkele keer bestuurscultuur, integriteit of transparantie vermeld. Was er in het Coalitieakkoord 2018 nog sprake van Transparantie en Herstel in verloren gegaan vertrouwen, zijn die nu geschrapt. Integriteit komt net zoals in 2018 niet voor. In die zin is Venlo wel consistent.

De raad probeert het nog enigszins. Na de zomer is op 9 en 10 september een heisessie Bestuurscultuur gepland. Hopelijk realiseert de raad zich daar dan ook dat ze op dat punt ook het college dienen te controleren en portefeuillehouders zich dienen te verantwoorden.

Coalitieakkoord 2022
Samen verder bouwen aan een gezond Venlo! Is de titel van het nieuwe Coalitieakkoord van EENLokaal, CDA, PvdA en GroenLinks. Opvallend is de terugkeer van het CDA, na alle integriteitskwesties in het Limburgse met daarin een hoofdrol weggelegd voor Venlonaar Ger Koopmans. Oud-buurman en protegé van hem uit Schandelo, Tom Verhaegh, wordt nu wethouder.

En PvdA’er Erwin Boom kan als oud-adviseur van Jos van Rey binnenkort zijn voormalige baas met alle egards in Venlo ontvangen. Misschien een idee om – zoals in 2007 met destijds wethouder Mark Verheijen – weer een uitwisseling te organiseren? Naar verluidt kunnen Boom en Van Rey het nog steeds goed met elkaar vinden.


Het feit dat burgemeester Scholten binnen het nieuwe college ook Juridische Zaken in portefeuille krijgt, is vragen om een voortzetting van de afgelopen jaren. Dat geen enkele wethouder ter discussie stelt of de clustering van Archiefwet, Integriteit en JZ (WOB/WOO) wel zo’n goed idee is gezien de persoonlijke betrokkenheid van de portefeuillehouder in talloze dossiers waar juist integriteitskwesties spelen, en de rechtbank al talloze keren heeft uitgesproken dat er m.b.t. de juridische kwaliteitszorg inzake de WOB/WOO weinig deugt, duidt erop dat lef, kritisch en lerend vermogen geheel ontbreken.

Kan Prof. Dr. Hans van den Heuvel nog eens voor een gedegen analyse en dit keer dwingende aanbevelingen worden ingeschakeld, met als opdracht wat er sinds 2007 qua integriteitsbeleid is gebeurd? Dan mag hij natuurlijk niet alle klachten, meldingen, onderzoeken, conclusies en verantwoordelijkheden i.r.t. de gedragsregels/instrumenten buiten beschouwing laten. Zonder aanzien des persoons.

Zoals u eerder in Marmeren vloeren en ijzeren gordijnen onder het kopje Archivering Meldpunt bestuurscultuur heeft kunnen lezen, hanteert de provincie Limburg een nogal losse omgang met het deugdelijk en naar waarheid besluiten nemen, vooral bij Wob- en Woo-verzoeken. Om te illustreren dat er sinds de bestuurscrisis in 2021 geen enkele verbetering is te bespeuren, herhaald VT het (minimaal aangepast) voorbeeld met bureau Berenschot en vult dit aan met een recenter voorbeeld met CAPRA advocaten.

Berenschot - Archivering Meldpunt bestuurscultuur
U kon eerder lezen over de wijze waarop de provincie omging met het archiveren van de e-mailbox van het Meldpunt bestuurscultuur in 2021, waar alle meldingen binnenkwamen en verdere correspondentie mee werd gevoerd: die werd verwijderd, de toegang onmogelijk gemaakt en een back-up was volgens de provincie niet nodig. De enige die nog over de inhoud beschikte was opdrachtnemer Berenschot.

Naar nu blijkt zijn alle documenten m.b.t. het e-mailadres This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. daar nog steeds gearchiveerd. De provincie wijst echter telkens verzoeken af met als motivering dat documenten niet bij de provincie berusten. Dat deugt natuurlijk niet, en al helemaal niet onder de WOO.

Immers, het e-mailadres was van de provincie Limburg en bevond zich ook op de provinciale server. Toegang door de provincie was er wel degelijk (autorisaties). Ook hier is weer de nodige mist en misleiding gecreëerd om maar geen inzicht en toegang te verschaffen, en documenten uiteindelijk te verstrekken.

Begin 2022 werden twee WOB-verzoeken ingediend inzake het Meldpunt bestuurscultuur (2021) en de Commissie Visser, die werd ondersteund door Berenschot. NRC verzocht op 2 februari 2022 om interne en externe correspondentie. Een burger verzocht op 8 februari 2022 om de meldingen, de resultaten van de beoordelingen en de wijze van beoordelingen. Het college van GS verstrekte bij het laatste verzoek geen enkel document. De e-mailbox met inhoud en autorisaties werd kort daarvoor, op 28 januari 2022, verwijderd.

In de beslissing op het WOB-verzoek van de burger – in mandaat door JZ - werd echter verzwegen dat de verzochte documenten zich nog wel bij Berenschot bevonden. In het besluit werd slechts verwezen naar de Commissie Visser, een extern bureau, en het inmiddels gesloten Meldpunt.

GS besluit WOB-verzoek d.d. 24 februari 2022:

Uit een interne memo blijkt echter dat het de provincie (opdrachtgever) is geweest die Berenschot heeft verzocht de meldingen te bewaren, en daar ook qua duur, nadere afspraken over heeft gemaakt.

Interne memo van de directie inzake archiveren documenten meldpunt(en) bestuurscultuur d.d. 17 mei 2022:

Zoals de provincie hier zelf aangeeft is er sprake van een Verwerkersovereenkomst, een Verwerker en een Verantwoordelijke. Hierbij gaat het om gebruik van persoonsgegevens onder de AVG. In (zo goed als) alle gevallen zal de opdrachtnemer (Verwerker) bij een verzoek doorverwijzen naar de opdrachtgever (Verantwoordelijke), in dit geval de provincie, of dat nu een verzoek is onder de WOO of de AVG.

En onder de huidige WOO maakt het niet uit of documenten nu berusten bij de provincie Limburg zelf of bij Berenschot. De provincie probeert hier onder reguliere transparantie en vaste jurisprudentie uit te komen met een irrelevant en vergezocht excuus. Berenschot sloot een overeenkomst met de provincie, handelde in opdracht van de provincie, ontving instructies van de provincie, en werd betaald door de provincie. Bij de provincie Limburg weten ze dit wel, maar doen ze het gewoon niet.

Woo, artikel 4.1 lid 1
Eenieder kan een verzoek om publieke informatie richten tot een bestuursorgaan of een onder verantwoordelijkheid van een bestuursorgaan werkzame instelling, dienst of bedrijf. In het laatste geval beslist het verantwoordelijke bestuursorgaan op het verzoek.

CAPRA - Risicoanalyse integriteit kandidaat gedeputeerden
Het tweede voorbeeld volgt uit documenten m.b.t. de opdracht Risicoanalyse integriteit kandidaat gedeputeerden die in 2023 aan CAPRA advocaten werd gegund i.v.m. het nieuw te vormen college. CAPRA advocaten verrichtte onderzoek naar elke kandidaat gedeputeerde en stelde daarover een rapportage op.

Handreiking Risicoanalyse Integriteit Openbaar Bestuur 2023:

De Commissie van onderzoek geloofsbrieven werd ondersteund door de griffier en door (ook weer) een extern ingehuurde adviseur. De Commissie onderzoek geloofsbrieven bestond in 2023 uit de volgende 7 leden:

- Statenlid Ruby Driessen / FvD
- Statenlid Aleida Berghorst / PvdA
- Statenlid Mirjam Depondt-Olivers / CDA
- Statenlid René Claassen / PVV
- Statenlid Heidi van der Pol / BBB
- Extern adviseur Lenny Vulperhorst
- Griffier / ondersteuning Alexander Pregled


De rapportages van CAPRA werden afgeleverd bij het cluster Kabinet van de CdK. De twee eerste rapportages betroffen kandidaat gedeputeerden Michael Theuns (CDA) en Stephan Satijn (VVD), met datum 26 mei 2023. Dat blijkt uit een later opgestelde en naar de provincie gestuurde inventarisatielijst door CAPRA. Die datum komt overeen met in onderstaande email vermelde ‘vorige week vrijdag.’

Nog voor het aanleveren van de 4 resterende rapportages, gedateerd 9 en 15 juni 2023, verzoekt een ambtenaar van het cluster Kabinet nadrukkelijk dat de archivering enkel bij CAPRA dient plaats te vinden. De enige kandidaat gedeputeerden met twee versies, en daarmee twee datums, zijn Stephan Satijn en Léon Faassen.

Vertrouwelijke e-mail anonieme ambtenaar van het cluster Kabinet van de CdK aan anoniem en CC: Kabinetschef R. van Dinther-Willems d.d. 6 juni 2023:






Bovenstaande motivering om af te wijken van wettelijk bepaalde archivering bij de provincie Limburg is op zijn zachts gezegd dubieus. De Handreiking risicoanalyse Integriteit openbaar bestuur 2023 bevat inderdaad geen bepaling omtrent de archivering, maar dat is irrelevant. Dat betreffende ambtenaar van het cluster Kabinet stelt dat de Handreiking voor de provincie leidend is, is zelfs volledige onzin. Leidend is de Archiefwet 1995, en die is helder en eenduidig. Daarbij heeft de provincie Limburg enkele maanden daarvoor nog het Besluit informatiebeheer provincie Limburg 2023 gepubliceerd. Nergens is sprake van (geoorloofd) extern archiveren bij een private partij als CAPRA. Verder worden de risicoprofielen van de kandidaat-gedeputeerden uit 2021 (uitgevoerd door - weer - Berenschot) wel bij de provincie bewaard.

Let even goed op het tijdstip van bovenstaande e-mail: 18:34 uur. Enkele uren daarvoor, op 6 juni 2023 om 12:53 uur, ontving de provincie Limburg namelijk een Woo-verzoek inzake gedeputeerde Stephan Satijn:

De in de inventarisatielijst van bij CAPRA advocaten berustende documenten is een rapportageversie d.d. 26 mei 2023 m.b.t. Stephan Satijn vermeld. Deze viel onder de reikwijdte van het Woo-verzoek. In het besluit en het besluit op bezwaar werd deze rapportageversie niet vermeld.

Brief CAPRA aan PS
Na afronding en levering van de rapportages stuurde CAPRA op 15 juni 2023 een brief aan de leden van PS waarin inzage in de rapportages werd verleend. Als voorwaarde diende elk statenlid de geheimhoudingplicht te ondertekenen. Deze brief aan de leden van PS was echter niet opgesteld door CAPRA, maar door Juridische Zaken van de provincie, met als enig doel deze te versturen op briefpapier van CAPRA. Dat blijkt uit een e-mail van de anonieme ambtenaar van het cluster Kabinet van de CdK:




Dubbele kosten? Ambtenaren in dienst van CAPRA? Misleiding van PS? Blijkbaar niemand die zich binnen de provincie Limburg hierover druk maakt.

Vernietiging
Alle kopieën - brieven van de CdK, rapportages van CAPRA advocaten - die de Commissie onderzoek geloofsbrieven ter inzage kreeg, werden na afronding van de gehele procedure vernietigd door de anonieme ambtenaar van het Kabinet van de CdK:



De enige (originele) rapportages berusten vanaf dat moment niet (meer) bij de provincie Limburg, maar afwijkend van bij wet bepaalde archivering, op uitdrukkelijk verzoek van de provincie enkel nog bij CAPRA advocaten. De vraag is, waarom? Uit niets blijkt dat er een veiligheidsprobleem is bij de provincie Limburg. Bang voor lekken, of (uiteindelijk) moeten verstrekken, onder de WOO?



Uit geen enkel document blijkt dat CAPRA advocaten zelf vraagtekens zet bij deze handelwijze, uitleg verlangt of anders adviseert. CAPRA kent natuurlijk de wet, of zou deze moeten kennen, en de vele integriteitskwesties van de afgelopen jaren in Limburg kunnen hen niet zijn ontgaan. Betreffend kantoor van CAPRA resideert namelijk in Maastricht. Kern van de vraag is natuurlijk of er in de rapportages zaken staan vermeld die zijn afgezwakt, of zelfs zijn weggelaten, omdat het politiek niet gewenst was.

De extern adviseur van de Commissie geloofsbrieven stelde voorafgaand aan de individuele gesprekken met de kandidaat-gedeputeerden een aantal vragen op die relevant zouden kunnen zijn. Deze zijn echter allemaal zwartgelakt. Welke zaken door de Commissieleden precies zijn benoemd, of door de kandidaat-gedeputeerden nog uit eigen beweging ter sprake zijn gebracht, blijven dus onbekend.

Stephan Satijn
Zoals eerder gepubliceerd werd een melding over Stephan Satijn in 2021, en opnieuw in 2022, ongemotiveerd niet door de provincie Limburg onderzocht. Uit de met de CdK gemaakte beheersafspraken 2021 en 2023 kan worden afgeleid dat de meldingen over Stephan Satijn daarin niet zijn meegenomen. Inmiddels maken deze wel deel uit van procedures en bleek recent dat door juridische zaken in 2021 al een signaal werd afgegeven richting GS.

Nota voor GS van Juridische zaken en inkoop d.d. 6 december 2021:

Navraag leerde dat zowel tijdens de vergadering van het besluit van 6 juli als van het besluit op bezwaar 21 december 2021 de Venlose oud-wethouders Ad Roest en Stephan Satijn aanwezig waren. Met name Stephan Satijn verschoont zich vanaf zijn benoeming en i.t.t. zijn collega’s niet bij beraadslaging en besluitvorming over dossiers waar hij medeverantwoordelijk voor was, direct bij betrokken en/of zelf onderwerp van is. Recent weer bij een Woo-verzoek inzake het Meldpunt bestuurscultuur 2022. Daar ondertekende hij in eigen persoon het besluit op bezwaar d.d. 4 juni 2024, waarin verzochte documenten integraal werden geweigerd, inclusief documenten over de beoordeling en afhandeling van de melding over hemzelf.

Fopcultuur
Meerdere melders bij het Meldpunt bestuurscultuur concludeerden al dat de Limburgse bestuurscultuur op hetzelfde niveau opereert als vóór de benoeming van Gouverneur Emile Roemer. Het blijft wegkijken om de eigen positie en carrière niet te schaden. Melders worden genegeerd, van het ene ambtelijk kastje naar het andere gestuurd, of volledig afgebrand. Als hulp worden daarvoor dure bureaus en advocaten (onnodig) ingeschakeld. Dat kost veel tijd en geld, in sommige gevallen zelfs absurd en onverantwoord veel.

Ondertussen gaat men op dezelfde voet verder. Misstanden worden onder de mat geveegd, betrokken ambtenaren en bestuurders de hand boven het hoofd gehouden, of als het niet anders kan met een regeling via de zij- of achterdeur begeleid naar een nieuwe baan. De ‘banencarrousel’ zoals ook de SP dat al jaren noemt, is een bewezen recept om een halsstarrige bestuurscultuur in stand te houden.

De goedlachse Gouverneur kan dan wel veel aan beeldvorming doen, maar allang is duidelijk dat van zijn zijde geen enkele verbeterde bestuurscultuur te verwachten is. Daarvoor heeft hij vanuit zijn positie niet alleen genoeg mogelijkheden laten schieten, maar ze zelf ook om zeep geholpen. De enige reden dat de provincie Limburg nauwelijks nog meldingen over integriteit en bestuurscultuur binnen krijgt, is omdat niemand er meer vertrouwen in heeft. Het is simpelweg holle borstklopperij.