Displaying items by tag: rechtbank limburg
Gesloten en obstructieve bestuurscultuur
Recent deed de rechtbank Limburg uitspraak in vijf beroepen inzake Wob-verzoeken. Drie van deze beroepen dienden voor de tweede keer, vanwege het feit dat het college van B&W eerdere uitspraken (deels) niet wilde uitvoeren. Het toont de arrogantie, doelbewuste obstructie en minachting van het college van B&W voor wet, recht, waarheidsvinding, en behoorlijk bestuur.
De zitting van alle vijf beroepen diende tegelijkertijd. Normaliter worden dit soort zaken door een jurist van de gemeente Venlo afgehandeld. Het komt echter voor dat het college van B&W een advocaat inhuurt. Vaak is dat dan een vaste klant van de gemeente, zoals in dit geval.
Vraag is echter wat de toegevoegde waarde (en intrinsieke kwaliteit van verweer) is van een dure advocaat die onjuiste weigeringsgronden en ondeugdelijke motiveringen van het college moet verdedigen. Het blijft een fikse kostenpost voor de gemeente Venlo van honderden euro’s per uur. En de zitting alleen al duurde er drie. Omzet op kosten van de burger, tegen de burger. Zonder verantwoording af te leggen.
De (nog) huidige coalitiepartijen EENLokaal, PvdA, 50Plus (VSP), GroenLinks en de SP namen in 2018 prominent het volgende op in het Coalitieakkoord:
Tijdens de eerste vergadering van dat nieuwe college werd op 22 mei 2018 het volgende besluit (onder 2) genomen:
De zes wethouders gaven daarmee de controle en mogelijkheid om transparant en betrouwbaar bestuur ook daadwerkelijk uit te voeren, volledig uit handen. De voorgaande zes jaar had immers de portfeuillehouder van o.a. de archiefwet en integriteit, niet alleen middels eigen uitspraken aangetoond geen kennis van zaken te hebben, maar ook geen enkele prioriteit te hebben gegeven aan de uitvoering van tientallen organisatiebrede leer- en verbeterpunten n.a.v. diverse externe onderzoeken naar misstanden. Drie van de wethouders waren in de vorige periode zelf raadslid, waarvan twee zelfs ook fractievoorzitter, en zaten er dus met hun neus bovenop. Met een verouderde mentaliteit en dezelfde personele invulling zal geen nieuwe bestuurscultuur worden gecreëerd. De gemeente Venlo presenteert zich structureel als een lerende en professionele organisatie. Een lerende en professionele organisatie ruimt echter eerst haar eigen rommel op.
Een goede en vaak ook eerste graadmeter om betrouwbaar en transparant bestuur (en een deugdelijke archivering) te testen is het indienen van een Wob-verzoek. Bij voorkeur m.b.t. een gevoelig dossier waar (oud)bestuurders bij zijn betrokken. Een moeizame zoektocht is daar in Venlo niet voor nodig, je struikelt er vanzelf over.
Laten we dus eens kijken naar hoe dit (nog) college de al vanaf 2018 gedoemde inzet in de praktijk heeft gebracht. Dit afgezien van alle recente Limburgse integriteitskwesties en alsmaar uitbreidende toeslagenaffaire die in elk geval duidelijk heeft gemaakt dat er sprake is van systeemrot. Een debat dat geheel aan Venlo voorbij lijkt te gaan.
Alle vijf eerder genoemde beroepen werden gegrond verklaard. De uitspraken zijn recentelijk gepubliceerd:
Vertrekregeling gemeentesecretaris 2 – betrokkenheid burgemeester Antoin Scholten
Wob-verzoek van 16 april 2018
Eerste beroep van 8 december 2018
Eerste uitspraak van 13 februari 2020
Tweede beroep van 18 mei 2020
Tweede uitspraak van 21 februari 2022
Verkoop gemeentelijk vastgoed Bolwaterstraat 31 – betrokkenheid oud-wethouder Jos Teeuwen CDA en oud-raadslid Martin Camp VVD e.a.
Wob-verzoek van 31 juli 2018
Eerste beroep van 11 mei 2019
Eerste uitspraak van 13 februari 2020
Tweede beroep van 10 juli 2020
Tweede uitspraak van 21 februari 2022
Verkoop gemeentelijk vastgoed Maaspoortpassage 1 – betrokkenheid oud-wethouders Twan Beurskens en Stephan Satijn VVD
Wob-verzoek van 8 juni 2018
Eerste beroep van 6 januari 2019
Eerste uitspraak van 13 februari 2020
Beroep niet-tijdig beslissen 26 augustus 2020
Tweede beroep van 8 november 2020
Tweede uitspraak van 21 februari 2022
Verkoop gemeentelijk vastgoed Ginkelstraat 48 / Puteanusstraat 21 – betrokkenheid wethouders Erwin Boom PvdA en Marij Pollux GroenLinks
Wob-verzoek van 17 juni 2019
Beroep van 11 januari 2020
Uitspraak van 4 maart 2022
Verkoop gemeentelijk vastgoed Maaspoortpassage 1 – betrokkenheid oud-wethouder Twan Beurskens en Stephan Satijn VVD
Wob-verzoek van 4 november 2019
Beroep 31 mei 2020
Uitspraak van 4 maart 2022
Buiten het feit dat de ingehuurde advocaat in vele gevallen geen verklaring kon geven (´Verweerder heeft desgevraagd hierover geen duidelijkheid kunnen geven´, ´Verweerder heeft geen duidelijkheid kunnen verschaffen´, ´Gemachtigde van verweerder deelt mee dat zij hierover geen duidelijkheid kan geven.´, ´Gemachtigde van verweerder deelt mee dat zij denkt dat dat zo is, maar dat zij het niet zeker weet.´, ´De gemachtigde van verweerder deelt mee dat zij denkt dat er geen stukken over de sollicitatieprocedure zijn gevonden, maar dat niet zeker weet. Zij kan niet zeggen of dit stukken zijn die gearchiveerd moeten worden.´), was nog het meest opmerkelijke dat het verweer inzake vertrekregeling 2 geheel tegenstrijdig was aan het handelen van het college zelf, na een uitspraak van de rechtbank Limburg enkele maanden eerder inzake vertrekregeling 1. De verzochte documenten werden gewoon verstrekt. Had de advocaat wel volledige dossierkennis? Was de advocaat wel correct geïnformeerd?
Vertrekregeling gemeentesecretaris 1 – betrokkenheid burgemeester Antoin Scholten
Wob-verzoek 17 december 2018
Beroep 20 juli 2019
Uitspraak 29 juli 2021
Daar was dus in drie gevallen bijna vier jaar en veel onnodig procederen met veel kosten voor enkel de gemeente Venlo aan verbonden. Er wordt door het college stelselmatig geen acht geslagen op vaste jurisprudentie, reguliere transparantie, deugdelijke archivering en behoorlijk bestuur. De praktijk laat zien dat er sprake is van traineren middels juridiseren, documenten niet kunnen of willen vinden, dossiers die incompleet zijn of zelfs geheel kwijtraken. Jaar na jaar. En in de meeste gevallen duiken de verzochte documenten uiteindelijk toch op.
Daarbij, is er geen sprake van (schijn van) belangenverstrengeling als niet alleen portefeuillehouders maar ook topambtenaren invloed uitoefenen op dossiers waar ze zelf deel van uitmaken en/of het college zelfs daarover adviseren?
De vraag is ook hoe hoog de kosten van ambtelijke en externe inzet zijn die met de afhandeling van Wob-verzoeken zijn gemoeid, en wie daar intern instructies voor uitzet. Een obstructieve overheid heeft altijd wat te verbergen. Het duidt meer op het verkwisten van publiek geld enkel en alleen om het vrijgeven van informatie vastgelegd in documenten, zoveel mogelijk te traineren. Politiek sensitief, noemen ze dat dan. Dus verdwijnt het zolang mogelijk onder in een la, of doofpot.
Het huidige college is inmiddels in zijn nadagen beland, met – zo laat het zich aanzien – straks een grotendeels zelfde voortzetting. Het beloofd weinig verbetering en meer van hetzelfde.
RIB 2019 / 57: Inrichting iBabs besluitenlijsten:
´Een gevoel van teruggang.´ Wellicht bedoelde het college een daadwerkelijke teruggang zonder alternatief. Want:
- Een in- en extern communicatietraject is sindsdien niet opgezet. Er is geen contactpersoon aangesteld waar, zoals de wet stelt, eenieder documenten kan opvragen die door het college van B&W zijn vrijgegeven na een Wob-verzoek.
- Enkel de verzoeker kan (inhoudelijk) kennis nemen van het besluit en de documenten.
- Het college van B&W publiceert sinds jaar en dag niet alle besluiten op Wob-verzoeken. Sommige wel, sommige niet. Zelfs als besluiten op dezelfde dag worden genomen.
- Openbare raadsstukken zijn online tot 1999 te vinden. Collegebesluiten echter maar tot november 2014. Vragen en verzoeken worden ambtelijk en bestuurlijk niet beantwoord.
- Het college behandelt Wob-verzoeken niet conform vaste jurisprudentie maar stuurt doelbewust aan op bezwaar en beroep (traineren).
- De grondhouding van het college inzake reguliere transparantie is vijandig. Zie bijvoorbeeld de casus verkoop gemeentelijk vastgoed Q4 aan de zoon van wethouder Pollux.
- In 2021 is voor het eerst een Wob-ambtenaar aangesteld. Dat gebeurde pas nadat het college in 2020 en 2021 advocatenkantoor AKD inschakelde voor het afhandelen van enkele Wob-verzoeken. Blijkbaar had de gemeente zelf niet de expertise en professionaliteit in huis. Minimale kosten: € 25.000,-.
- De gemeente Venlo stapte na de inhuur van advocatenkantoor AKD weer over op de levering van papieren documenten i.p.v. digitale kopieën. In één geval leverde dat 8 kilo papier op, zonder vooroverleg. Van efficiëntie en duurzaam beleid bij Wob-verzoeken heeft de gemeente Venlo nog nooit gehoord.
- De bevoegde Wob-ambtenaar handelt niet alle verzoeken af. Wob-verzoeken belanden soms bij ambtenaren van teams die zelf betrokken zijn bij verzochte documenten of simpelweg niet bevoegd zijn. Dit is niet naar behoren en soms zelfs regelrecht onrechtmatig. In een geval werd een Wob-verzoek buiten juridische zaken om in mandaat afgehandeld door een ambtenaar die wel een mandaat had, maar niet voor weigeringsgronden die wel door de ambtenaar werden gehanteerd. Een Wob-verzoek komt op deze manier niet voor besluitvorming bij B&W terecht en kan van het verzoek, het besluit en de documenten dus geen kennis nemen.
- Het niet kunnen of willen vinden van documenten en soms gehele dossiers is een structureel probleem bij de gemeente Venlo. Daarbij wordt veelal een ondeugdelijke zoekslag gehanteerd, met name als het om Kabinet en Kabinet-P documenten gaat, of waar topambtenaren bij zijn betrokken. De gemeente Venlo beschikt over een analoog archief waar een beperkt aantal personen toegang heeft.
- Naar e-mails en WhatsApp-berichten van directie en burgemeester en wethouders wordt systematisch niet gezocht.Feitelijk onttrekken deze zich daarmee aan controle op een goede en democratische bedrijfsvoering.
- Er is inmiddels een projectleider Wet open overheid (WOO) aangesteld. De WOO is de opvolger van de WOB en is per 1 mei a.s. van kracht.
- Het college houdt zich regelmatig niet aan de wettelijke beslistermijnen van de WOB. Bij de WOO zijn die zelfs verkort (van 2 x 4 weken naar 1 x 4 en 1 x 2 weken).
RIB 2019 / 57: Inrichting iBabs besluitenlijsten:
Notulen B&W 11 juni 2019 (onder 2) :
Waar duidt bovenstaande op? In elk geval dat het niet zoveel uitmaakt welke coalitie er zit en welke wethouders daar deel van uitmaken. De traditionele machtspartijen CDA en de VVD moesten in 2018 voor het eerst gezamenlijk genoegen nemen met een plaats in de oppositie. De bestuurscultuur bij de gemeente Venlo bleef echter vier jaar hetzelfde. De enige constante factor in het geheel was de ambtelijke top en de aansturing op de uitvoering, evenals de terloops uitgebreide portefeuille van de burgemeester.
Het enige positieve aan de afgelopen raadsverkiezing in Venlo was dan ook dat de VVD-fractie een derde van haar zetels verloor. Waar echter niemand vragen over stelt of zelfs maar zwijgend op wijst is de buitenproportionele CDA en VVD invulling binnen de ambtelijke top (en in mindere mate de PvdA). Wie denkt dat partijpolitieke invloed op ambtelijk niveau geen rol speelt zou toch eens de achtergronden van enkele woordvoerders, communicatie- en beleidsadviseurs, de concerncontroller en directeuren onder de loep moeten nemen. Baantjescarrousel? Ons kent ons? Familie? Relaties? Met elkaar getrouwd? Misschien eens een goed idee om onderzoek te laten doen door Willeke Slingerland.
En de raad? Die ploegde voort. Moeizaam. Op bijzaken. Met oogkleppen op.
Het gemankeerde geheugen van CDA-senator Theo Bovens
Over de verkoop van Bolwaterstraat 31 (gemeentelijk vastgoed) in Venlo kon u eerder uitgebreid lezen. Deze verkoop vond in 2015 / 2016 plaats. Koper was VVD-raadslid Martin Camp met zijn zakelijk partner. De laatste kocht zelfs meerdere panden van de gemeente - onderhands. De verkoop was onderdeel van een groot dossier aan meldingen over misstanden binnen de wijk Q4. Inmiddels is duidelijk dat net als de gemeente Venlo ook de provincie Limburg een zeer kwalijke rol heeft gespeeld bij het toedekken van deze casus.
Martin Camp benodigde een Ontheffing verboden handelingen van de provincie, ex. Artikel 15 van de Gemeentewet, anders zou de verkoop niet rechtsgeldig zijn. Maar ook daar ging het nodige (opzettelijk) mis, blijkt na jaren, terwijl er zelfs een integriteitsonderzoek liep uitgevoerd door Necker van Naem. Zie Doofpot. Dat onderzoek gebeurde na overleg met Martin Camp i.o.v. burgemeester Anton Scholten (VVD) met ondersteuning van de kabinetschef, die beiden zelf deel uitmaakten van de casus.
Rapport Necker van Naem: Onderzoek naar handelen van raadslid Martin Camp, blz. 21:
Rapport Necker van Naem: Onderzoek naar handelen van raadslid Martin Camp, blz. 36:
Wob / Woo
Afgelopen februari diende beroep bij de rechtbank Limburg inzake een verzoek op de Wet openbaarheid van bestuur uit februari 2021 bij de provincie Limburg. Inderdaad, 3 jaar terug. De redelijke termijn van twee jaar voor de bezwaar- en beroepsprocedure werd daarbij ruimschoots overschreden. Voor de zitting werd door verzoeker (eiser) oud-Gouverneur en huidig Eerste Kamerlid en fractievoorzitter Theo Bovens (CDA) als getuige opgeroepen. Hij kwam niet, maar stuurde wel een brief. De rechter weigerde ook hem te horen, evenals andere met naam en functie genoemde topambtenaren van de provincie Limburg. Ondanks dat het om een integriteitskwestie ging waar meerdere onderzoeken naar hebben plaatsvonden en al twee maal aangifte in is gedaan.
Het weigeren van getuigen is niet eens zo’n probleem als de rechter maar kritisch is op het bestuursorgaan (verweerder), en er een gelijk speelveld bestaat tussen eiser (veelal een burger) en verweerder. Als een rechter het echter telkens wel eens is met het bestuursorgaan zonder dat daarvoor bewijs wordt aangeleverd, en andersom met de burger niet, zelfs als bewijs wél wordt aangeleverd, maar zonder deugdelijke motivering van tafel wordt geveegd, lijkt er meer aan de hand.
Bij een verzoek op de Wet openbaarheid van bestuur (de huidige Woo) gaat het om het verkrijgen van documenten om besluitvorming te reconstrueren. Daarbij heeft u wel een betrouwbare overheid nodig, want het bestuursorgaan kan altijd beweren dat er geen documenten zijn, zonder dat u de middelen heeft om dat te controleren. Het is dan aan verzoeker (eiser) om bij de rechter aannemelijk te maken dat er meer documenten zijn of behoren te zijn, zoals onder archiefwet.
In rechtbankland heeft men daar vaste jurisprudentie voor welke gemakkelijk door bestuursorganen en meebuigende of wegkijkende rechters misbruikt kan worden. Gewoon blijven ontkennen, dan is eiser, die geen verdere middelen ter beschikking heeft, of als deze hem worden geweigerd (zoals getuigen oproepen) buitenspel gezet. Vooral in zaken waar politieke ambtsdragers een rol spelen. Die wil je natuurlijk niet in verlegenheid brengen of beschadigen:
‘…wanneer een bestuursorgaan stelt dat na onderzoek is gebleken dat een bepaald document niet of niet meer bij hem berust en een dergelijke mededeling niet ongeloofwaardig voorkomt, in beginsel aan degene die om informatie verzoekt om aannemelijk te maken dat, in tegenstelling tot de uitkomsten van het onderzoek door het bestuursorgaan, een bepaald document toch bij dat bestuursorgaan berust. Voor zover openbaarmaking wordt verzocht van documenten die niet (meer) bij het bestuursorgaan berusten maar bij het bestuursorgaan hadden behoren te berusten, mag van dit bestuursorgaan worden verwacht dat het al het redelijkerwijs mogelijke doet om deze documenten alsnog te achterhalen.’
Omdat de rechter bepaalt is de vraag wat de criteria zijn voor geloofwaardigheid, aannemelijkheid en redelijkerwijs, en hoe die in een uitspraak worden onderbouwd? Het is aan degene die om informatie verzoekt om aannemelijk te maken dat een bepaald document wel onder het bestuursorgaan berust of had moeten berusten. Dus de mogelijkheid om getuigen op te roepen om (meer dan) aannemelijk te maken dat er meer documenten moeten zijn of hadden moeten zijn, gezien de beschikbare documenten, de tijdlijn en daarop volgende afwezige besluitvorming en verslaglegging, wordt op deze wijze eiser ontnomen. Maar daarover later meer.
Interne memo Kabinet aan Gouverneur Theo Bovens inzake onderzoek Q4 Venlo door EY d.d. 12 september 2016:
De beul van Martin Camp
Centraal in de procedure stond een memo van huisadvocaat AKD van 14 november 2016 welke in een Wob-procedure in 2018 door de provincie Limburg werd achtergehouden. Deze werd niet (deels dan wel geheel) geweigerd c.q. geheel niet kenbaar gemaakt, terwijl die wel onder de reikwijdte van het verzoek viel, ook niet na bezwaar. De memo werd, net als intern juridisch advies en extern aangeleverde informatie bij de senior adviseur bestuurlijke zaken van de provincie Limburg, niet gedeeld met Necker van Naem.
Necker van Naem nam destijds contact op met dezelfde senior adviseur bestuurlijke zaken, kabinetslid van Gouverneur Theo Bovens. Uit een e-mail van hem aan Gouverneur Theo Bovens en kabinetschef Norbert Dolman liet hij weten dat hij er weinig voor voelde ‘…om straks de beul van Martin Camp te worden.’ Vooropgezet plichtsverzuim?
Tussen de senior adviseur bestuurlijke zaken en Necker van Naem is meermaals contact geweest, zowel telefonisch als per e-mail. Deze senior adviseur is degene die al jarenlang over aanvragen en ontheffingen ex. artikel 15 Gemeentewet gaat en de Gouverneur daarover adviseert. Daarbij is hij ook betrokken bij benoemingen en herbenoemingen van burgemeesters.
E-mail Necker van Naem aan senior adviseur bestuurlijke zaken, kabinet CdK d.d. 28 oktober 2016. Uit deze email volgt dat er ‘zojuist’ contact is geweest, na eerder telefonisch contact op 20 oktober 2016:
Opmerkelijk: de melder van de casus Martin Camp / Bolwaterstraat 31 werd ondanks zijn schriftelijk aanbod en ontvangstbevestiging van 17 november 2016 (3 dagen ná de memo van AKD advocaten) niet door Necker van Naem uitgenodigd om toelichting te geven en extra gedetailleerde informatie aan te leveren.
Een dag later krijgt niet alleen Gouverneur Theo Bovens antwoord op zijn vraag, maar ook meerdere ambtenaren CC. Niet alleen het AKD advies wordt daarin nadrukkelijk vermeld maar ook de consequenties:
De verleende ontheffing aan Martin Camp werd niet ingetrokken. Informatie werd zowel voor Necker van Naem in 2016 als de Wob-verzoeker in 2018 achtergehouden. Er is geen enkel document verstrekt waaruit blijkt dat er overleg of besluitvorming heeft plaatsgevonden om dat wel of niet te doen, of nader onderzoek te verrichten naar het handelen van Martin Camp en de gemeente Venlo. Het enige dat de provincie Limburg deed was verwijzen naar het rapport van Necker van Naem van 22 december 2016, dat op 12 januari 2017 nog werd gewijzigd en toen pas ter beschikking werd gesteld. De provincie Limburg wist dat het een incompleet onderzoek en rapport was door het achterhouden van beschikbare informatie door de provincie Limburg zelf. GS en met name portefeuillehouder Theo Bovens stelde zich daarmee als bevoegd gezag laakbaar op.
Aangiftes OM
In 2018 werd door de melder inzake de casus Martin Camp / Bolwaterstraat 31 aangifte gedaan bij het OM Limburg. Ook dat nieuws bereikte Gouverneur Theo Bovens. In 2019 werd nogmaals en uitgebreider aangifte gedaan door de (inmiddels ontslagen) klokkenluider van de gemeente Venlo. Nu ook tegen burgemeester Antoin Scholten en betrokken topambtenaren van de gemeente Venlo. Door de gemeente Venlo zijn talloze documenten nog steeds niet verstrekt.
De brief van Theo Bovens
Theo Bovens is sinds zijn opstappen als Gouverneur in 2021 alweer van baantje naar baantje aan het hoppen. Net als bij Ger Koopmans is het weer business as usual terwijl er nog lang geen zicht is op alle Limburgse misstanden en onderzoeken waarbij beiden zijn betrokken of verantwoordelijk voor waren. Puinruimen laat men aan burgers, melders en klokkenluiders over die ook onder SP-coryfee Emile Roemer (portefeuillehouder Integriteit en Algehele Juridische Zaken) hun levens niet alleen zuur worden gemaakt, maar in bepaalde gevallen zelfs bijna onmogelijk. Op alle fronten heerst eensgezinde tegenwerking. Dezelfde bestuurscultuur die voorheen pompeus werd afgeserveerd staat met de hakken in het zand, zowel in het Gouvernement als daarbuiten.
In de brief van Theo Bovens herhaalt oud-Gouverneur en huidig senator Theo Bovens meerdere malen dat hij zich weinig tot niets kan herinneren van de casus Martin Camp / Bolwaterstraat 31. Niets van de verleende ontheffing, niets van de talloze persvragen en krantenartikelen, niets van de AKD-memo, interne juridische adviezen, niets van de 3 integriteitsonderzoeken in 2016 en 2017 in Venlo, en niets van de talloze e-mails tussen hem en zijn topambtenaren waarin deze zaken werden besproken.
Het is ook wat, al die Limburgse integriteitskwesties die je na 10 jaar Gouverneurschap moet onthouden, en waarvan slechts één je uiteindelijk de kop kostte. Hoeder van de Limburgse integriteit. Streep eronder, zand erover. Puinruimen moet je aan anderen overlaten. Waarheidsvinding ook.
Uitspraak
In een volgend artikel zal de uitspraak van de rechtbank Limburg worden geanalyseerd. Opmerkelijk: de rechter die Theo Bovens weigerde te horen, weigerde ook de brief van hem aan het dossier toe te voegen. Verder oordeelde de rechter het beroep op alle inhoudelijke punten ongegrond, ook en zelfs specifiek inzake de memo van AKD. De rechter vergat echter op de zitting te vertellen dat zijzelf van 2011 t/m 2018 als advocaat werkzaam was voor AKD (al ruim 10 jaar huisadvocaat van de provincie Limburg), en weigerde vragen daarover te beantwoorden.